Lise 4 dil ve anlatım kitabı cevapları, 12. sınıf dil ve anlatım kitabının cevapları, dil ve anlatım sorularının cevapları
sayfa 3
hazırlık çalışmaları
1)Toplumdaki olayların etkisiyle sanatıçının iç dünyasını yansıtma isteği
2)Yazarlar yaşadıkları dönemden etkilenirler.
3)Sanat eselerinin ilerlemede ne kadar önemli olduğunu söylüyor.
Sayfa 8
1)Kişi,yer,zaman,olay
2)Cumhuriyet dönemi yıllarında yazılmıştır.(2. Dünya Savaşı olabili.)Gerçekçiliği yansıtıyor.
3)Kişi kendisini olayın içinde hisseder ama tiyatroda farklı hem görsel hem de işitsel.
4)Dil ötesi işlevinde.Çünlü bu bir sanat metnidir.
3. etkinlik
1)1. metin savaş sonrası halkın çektiği yoklugu anltmıştır.2.metinde zamanın içinde akıp gittiğini,3. metinde realizm hakkın da bilgi vermiştir.
2)Realizm metninde ileti dogrudan verilmiştir.
3)İletisi dogrudan olan metinler sanatsal değillerdir.iletsi dolaylı yoldan olan metinler ise sanatsal metinlerdir.
4. etkinlik
-Kaymaklı tavuk göğsü:dil ötesi(sanatsal)
Realizm:Göndergesel
-Yazılış amaçları farklı olduğundan işlevleri farklıdr.
sayfa 9
5. etkinliği
sıır 1926yılında yanı cumhurıyetın ılanından sonra yazılmıştır. cumhurıyet donemınde saırler anadoluya yonelıse geçiş yapmıslar ve anadoluya yonelerek halkın yasayıslarını dıle getırmıslerdır bu bakımdan saır bulundugu donemden etkılenmıs ve anadoluyu konu etmıstır her eser bulundugu donemın ızlerını tasır umarım ısıne yarar
SAYFA 10
DİLLE GERÇEKLEŞTİRİLEN SANA ETKİNLİKLERİ :
1)ANLATMAYA BAĞLI METİNLER=FABL,MASAL,HİKAYE,ROM AN
2)GÖSTERMEYE BAĞLI METİNLER=TİYARTOa)KOMEDİ,b)TRA JEDİ c)DRAM d)ORTA OYUNU,e)KÖY SEYİRLİK OYUNU.
KENDİNİ COSKUYLA İFADE ETMEYE BAĞLI TÜRLER=ŞİİR
Dille gerçeleştirilen sanat etkinlikleri
Anlatmaya bağlı edebi türler
-Hikaye
-Roman
-Destan
-Masal
-Fabl
Göstermeye bağlı edebi metinler
-Tiyatro
-Bale
-Sinema
Kendini coşkuyla ifade etmeyebağlı türler
-Şiir
-Müzik
SAYFA 11
11.ETKİNLİK–>MASAL=SANATSAL
FIKRA=ÖĞRETİCİ
DENEME=ÖĞRETİCİ
HİKAYE =SANATSAL
FABL =SANATSAL
ELEŞTİRİ=ÖĞRETİCİ
BİYOGRAFİ=ÖĞRETİCİ
ROAMN,ŞİİR ,TİYATRO=SANATSAL
12. etkinlik: yazar sözcükleri bir araya getirir ve onlardan anlamlı cümleler elde eder. Bu cümlelerin içerisine kendi duygu ve düşüncelerini yansıtır. Özgün bir yapıt oluşturur.
13. etkinlik: toplumun zihniyet ve geleneği vardır. Sanatçı bu zihniyet ve gelenekten sanat eserini oluşturur. Sanat eseri de topluma dönerek o dönemin zihniyet ve geleneğini yansıtır.
SAYFA 12
SANATSAL(1.BOŞLUK)
ZİHNİYET(2.BOŞLUUK)
2.SORU=1.DOĞRU 2.YANLIS
3.SORU=C SIKKI
4.SORU=E SIKKI
5.SORU= C SIKKI
SAYFA 13
Şiirsel (1.BOŞLUK)
2.SORU=DOĞRU
3.SORU=B SIKKI
4.SORU=A
5.SORU=D
6.SORU=C Yoğunluk
7.SORU= SORU YANLIŞ
8.SORU=C SIKKI
9.SORU=C SIKKI
10.SORU=A SIKKI
11. sınıf dil ve anlatım kitabı cevapları, lise 3 dil ve anlatım kitabının sorularının cevapları, anlatım kitabının etkinlikleri ve sorularının cevapları
SAYFA 10
1.soru…..anlatmaya ve ve göstermeye bağlı metinlerin ortak yönleri;metinlerin yapısının zaman,mekan,olay örgüsü ve kişiler unsurları üzerinde kurulması hem anlatmaya hem de göstermeye bağlı metinlerin birer edebi eser olmasıdır….farklı yönleri ise;anlatmaya dayalı metinlerin bir olayı ve durumu anlatmak göstermeye dayalı metinlerin göz önünde canladırmak yani göstermek amacıyla yazılmalarıdır.anlatmaya dayalı metinlerde tasvirlerine yer verilirken,göstermeye dayalı metinlerde parantez içi ifadelere yer verilir
2.soru…..göstermeye bağlı metinlerdekiparantez içi açıklamalar anlatmaya bağlı metinlerde kullanılmaz.bunların yerini tasvirler ve tahliller alır
3.soru…..metinde dil ağırlıklı olarak göndergesel işlevde kullanılmıştır.
Sayfa 11
3.Etkinlik tablo
Sözlü anlatım : söylev,konferans,açık oturum,sempozyum,forum,münazara,röportaj ve mülakat
öğretici metin : mektup,günlük,anı,biyografi,gezi yazısı,sohbet,deneme,makale,eleştiri,roman ve hikaye.
Göstermeye bağlı metin : Tiyatro
Anlatmaya bağlı : Hikaye,masal,fabl,fıkra
Sayfa 12
5.ETKİNLİK
*Öğretici metni kurmaca metin haline getiriniz.
(Sadece ilk paragraf)
Tuğrul Bey’in çocuğu olmadığından yerine , Çağrı Bey’in büyük oğlu Süleyman’ın geçmesini vasiyet etmiş.Fakat Süleyman’ın kardeşi bunu kabullenememiş kendisinin ülkeyi daha iyi yöneteceğini iddaa ederek sultanlığını ilan etmiş.Bu sırada taht için hak iddaa eden Kutalmış da ; ” Eğer sen Çağrı Bey’in oğlu Süleyman’nın hükümdarlığını kabul etmeyerek kendi hükümdarlığını kendi kendine ilan ediyorsan o zaman benimde böyle bir hakkım var” demiş, Alp Arslan’a karşı ayaklanarak kendisinin başa geçmesinin en doğru olacağını iddaa etmişse de bunda başarılı olamamış ve bunu hayatıyla ödemiş.Selçuk’un oğlu Alpaslan Yabgu ile Mikail’in soyundan gelenler arasındaki bu taht kavgası uzun yıllar böyle devam ettmiş.
*Oluşturduğunuz sanat metni ile öğretici metni öykülemenin rolü açısından karşılaştırınız.
Oluşturduğumuz metinde kendi düşüncelerimizi katarak yazdık.
*Sanat metinleriyle , öğretici metinler arasındaki farklılıkları belirtiniz.
Öğretici metinler akla yönelik açıklama bilgi vermek amaçlıdır.Nesnel ifadeler vardır.Kelimeler daha çok gerçek anlamda kullanılır.
Sanatsal(kurmaca)metinler , öznel anlatım ağırlıktadır ve kanıtlanamaz.Yazar kendi duygu ve düşüncelerini katarak yazar.Amaç estetik zevk ve heyecan vermek.Duyguya hisse yöneliktir…Bolca mecaz anlam kullanılır.
6.Etkinlik : Resimde gördüklerinizi öğretici ve kurmaca metin olarak yazıya dökünüz.
Öğretici metin şeklinde ;
Yıkık dökük çatısı yok olmuş taş bir bina yıkıntısı.Yedi kişi bu yıkıntı etrafında birşeyler ile uğraşıyor.Bir inşaat arabası içi boş hazır bir şekilde duruyor.
Kurmaca Metin şeklinde ;
Resimdeki bireyler üniversite öğrencisidir.Araştırma alanı olarak taş binayı ve çevresini seçmilerdir.Kızlı,erkekli grup çok hassas çalışarak buradaki kalıntıları ortaya çıkarmaya çalışmaktadır.
Sayfa 13
1 )*açıklayarak ifader eder….
*şiirsel….
*göstermeye bağlı ve anlatmaya bağlı
*gerçek
2 )D, Y , Y , D , Y
3 ) D
4 ) E
5 ) soru hatalı
6 ) D
7 ) B
8 ) A
9 ) C
Sayfa 16
Birinci soru
1. sanat
2. kurmaca
ikinci soru
d,d,y
3 ) A
4 ) D
5 ) D
6 ) E
7 ) C
8 ) D
9 ) E
10 ) bu soruda hatalı
11 ) D
12 ) B
13 ) C
14 ) E
15 ) A
Sayfa 17
Sayfa 16, 17, 18 Boşluk doldurma ve Test Cevapları
1.
*Sanat Yapmak
*Öğretici
2.
Doğru-Doğru-Yanlış
3.
A – 4D – 5C – 6E – 7C – 8D – 9E – 10B -11D – 12C – 13C -14E – 15A
Sayfa 21
1.Mektup geçmişte tek iletişim aracıydı. insanlar birbirleriyle mektuplaşarak iletişim kurarlardı. o yüzden geçmişte mektubun önemi büyüktü. ancak günümüzde böyle bir durum söz konu değildir teknoloji sayesinde e-posta ve telefon gibi araçlarla iletişim kuruyoruz. bu nedenle günümüzde önemi kalmamıştır
2.Bir iş başvurusu yapmak ya da resmi makamlardan bir talepte bulunmak için dilekçe yazarız.
3. e-posta ve kısa msj yoluyala gönderilen iletilerin mektubun işlevini yerine getirmektedir.
4.Mektup kişiliğimizin aynasıdır; saygımız, sevgimiz, karekterimiz, inancımız, görüş ve düşüncelerimiz, hatta kültürümüz mektubumuza yansır. basit bir yazı tibi olarak görülse de mektubun da kendine özgü bir üslubu vardır.
Kusura bakmayın ama 1. ve 2. Etkinlikler size kalmış bişey.
3.ETKİNLİK
Mektubun Tarihsel Gelişimi
Mektup, yazının bulunduğu tarihe kadar ortaya çıkmış eski edebiyat türlerinden biridir. Eldeki en eski örnekler; Mısır firavunlarının diplomatik mektupları (MÖ 15. – 14. yüz yılları) ile Hitit krallarının Hattuşaş (Boğazköy) arşivinde bulunan mektuplarıdır. Batı edebiyatında mektup türünün ilk örneklerini, Yunan edebiyatında görürüz. Mektup, bir edebiyat türü olarak, özellikle Latin edebiyatında gelişip yaygınlaşmıştır. Bu alanda yazanların başında Cicero (MÖ 106 – 43) gelir. Rönesans’tan bu yana Avrupa’da çeşitli ülkelerde bu türün yaygınlaştığı görülür. Özellikle Fransa’da mektup türü büyük gelişme göstermiştir. Mektup türünün Türk edebiyatında epey uzun bir geçmişi vardır. Münşeatlarda (Nesir halindeki yazıları bir araya toplanmasından meydana gelen eserlere denir.) resmi ve özel mektuplara geniş yer verilirdi. Şinasi’ nin öncülüğünde başlayan düz anlatım akımı, mektuplarda da etkisini göstermiş; Tanzimat’tan bu yana yazılan özel mektuplarda yapmacıksız, doğal bir anlatım kullanılmıştır.
Türk Edebiyatında Mektup Türünün Önemli Temsilcileri;
Türk Edebiyatındaki temsilcileri : Namık Kemal,Ziya Paşa,Halide Edip,Cahit Sıtkı Tarancı,Abdülhak Hamit Tarhan
İlk mektup : Fuzuli-> Şikayetname
Namık Kemal-> Hususi Mektupları
Ziya Paşa -> Veraset Mektupları
Halide Edip Adıvar -> Handan
Cahit Sıtkı Tarancı -> Ziya’ya Mektuplar
Dünya Edebiyatında Mektup Türünün Temsilcileri;
İlk temsilcisi:Cicero
Fransa’da ; Mme de Sevigne, Voltaire, Rousseau mektup türünü çok kullanan sanatçılardır.
Bazı sanatçılar romanlarının daha içten ve etkili olması için mektup türünde yazmışlardır. Balzac “vadideki zambak” ,
Goethe’nin “Genç Werther’in Izdırapları” bu şekililde yazılmıştır.
SAYFA 23
İNCELEME
1.İncelenen mektupların giriş bölümlerinde mektupların yazılış sebepleri ortaya konmuştur. Gelişme bölümlerinde asıl konuya geçilmiş ve konu bütün ayrıntılarıyla ortaya konmuştur.Ayrıca farklı farklı konulara da değinilmiştir.Sonuç bölümlerinde ise durum sorulmuş,kendi durumundan bahsedilip sevgi ve saygı duyguları belirtilmiştir.
2.Oğuz Atay’ın mektupta belirttiği imla ve noktalama kuralları günümüzde de geçerliliğini korumaktadır.
4.ETKİNLİK
3. Paragrafta “üç hafta daha da gezebilirim” sözünde “da” ekiden kaynaklanan bir anlatın bozukluğu olabilir.
3. Paragrafın ilk cümlesinde ; hem seninle hemde birlikte sözcüklerinin beraber kullanılması anlatım bozukluğuna yol açmış.
SAYFA 24
1.Özel mektuplarda gönderici ile alıcının birbirlerine karşı özel durumlarının yanında,ele alınan konunun da metnin dil ve cümle yapısına yani üslubuna etkisi vardır.
2.İncelediğimiz mektuplardan Oğuz Atay ve Hamdi Tanpınar’ın mektupları aldıkları mektuplara cevap vermek için yazılmıştır.Ahmet Kutsi Tecer’in mektubu ise kendi durumunu bildirmek için yazılmıştır.Mektupların bu yazılış amaçları da giriş bölümlerinde belirtilmiştir.
3.Oğuz Atay ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın mektupları özel mektuplar olduğu için gönderici-alıcı ilişkisi yönünden bir içtenlik söz konusudur.Oğuz Atay kızına Ahmet Hamdi Tanpınar da arkadaşına kendi aralarında konuşabilecekleri herhangi bir konuda mektup yazmışlardır.Mektuplardaki bu gönderici-alıcı ilişkisi ve konular,mektupların dil ve cümle yapısını belirlemiş,bir içtenlik oluşturmuştur.Ayrıca Ahmet Hamdi Tanpınar’ın mektubu biraz daha edebidir.
5.ETKİNLİK
2.Parafrafta : …. mısraın sonunda lüzumlu görüyorum.Cümlesinde “mısraın” kelimesi “mısranın” şeklinde düzeltilmeli.
Oğlum ile başlaya metinde de sondan üçüncü paragrafta ;
Helis eben de üç yaşlı bir horoz adamış, kesecek Hıdrellez günü.
Cümlesinde “üç yaşlı bir horoz” kelimesi ile anlatım bozukluğu yapılmıştır.
SAYFA 25
6.ETKİNLİK
anne: Buralara bahar geldi.
ogul: Bizim o arka bahçe ne güzel olmuştur şimdi.
anne: ilk güzden beri gelcem diye gözümüzü yolda bıraktın
ogul: gelecektim annecigim ama işler yakamı bırakmıyor ki
anne: güzden ayva nar sakladım.Belki kurban bayramında gelir diye ayvalar narlar askıda oldu;zehir olsun dilimize sürdüysek…
ogul: annecigim böyle konuşmayın ama üzülüyorum. Söz veriyorum en yakın zamanda ilk uçaga atlayıp gelecegim
anne: bu sırada harımda diktigin enginarlar büyüdü,yozup gider;sen yoksun diye pişirip de içimize sine sine yiyemiyoruz.
ogul: ne çok severim enginarı geldigimdede bolca enginar yerim
anne gelirsinde gögüsüne sokarsın diye,sümbülü,nergizi kimselere vermediydim.Gelmedin;akranlarına verdim gögüslerine soktular.Şimdi karanfiller güller açtı.Yine de gelecem diye söz veriyorsun.,
ogul: ama annecigim benim elimdeki bişey degil ki patrob izin vermiyor ilk fırsatta gelecegim.
anne: baban her oduna gidişinde dagdan tutam tutam dag lalesi getirir.oglan gelince soksun diye onlar da ellerin gögsünde kurudu.
ogul: babam hala odun kesmeye mi çıkıyor?annecigim söyle babama tepe tepe,dag dag dolaşmasın yaşı ilerledi allah korusun birşey olur
anne: bayramda menentlerin el öpmeye geldiler seni sordular dünya başımıza dar geldi.
ogul: Ahmetle Yaşar mıydı yoksa gelenler onlarıda çok özledim.
anne: Halillerin dügünü var
ogul: öyle mi! kim evleniyor ?
anne: Aliko evlenecek babana bayraktar senin oglanı yapalım dediler babanda:gelirse her şeyiniz olsun ,velakin gelemez benim oglan dedi
ogul: en sonunda evleniyor demek hayırlısı olur inşallah.Patrondan izin almaya çalışacagım bakalım.
anne: sarı inek dogurdu sakar bi buzagası var.onun agzından da nasip olmadı sana koca inek akşamlık sabahlık, onun agzından da nasip olmayacaga benziyor
ogul: ne çok otlardım sarı inegi gezmedigimiz dag ova kalmamıştı.demek buzagası oldu
anne: hıdırellez geliyor
ogul: hatırlar mısın annecigim ateşin üstünden atlama yanacaksın diye kızardın bana
anne: bütün oba hazırlıkta hamdolsun ele güne karşım allah ne verdiyse biz de hazırladık keşkegi çifte kazanlara vuracagım.toğgayı sana adagımın yerine pişirecegim helis ebende üç yaşlı bir horoz adamış kesecek hıdırellez günü
ogul: tıpkı eski günlerdeki gibi
anne: hıdırellezde bari gel oglum. bu gurbetlik yettiş gayri bize
ogul: annecigim söz veremem ama gelmeye çalışacagım
anne: kardeşlerine gönderdigin resmi gösterdim ellerine alıp sokaga çıktılar, agabeyim geliyor agabeyim geliyor diye bagırmaya başladılar sevinçlerinden o akşam yemek bile yemediler aç uyudular aynanın üstünde asılı resmini gösteriyolar .O zaman gözlerimden yaş dolu gibi iniyor.Baban çok aglıyorsun diye bazı bazı bana söylenir.
ogul: aglama ama anne sen agladıgını yazdıkça ben burda kendi kendime kızıp üzülüyorum
anne: ekinler başaga geldi.kabaklar çoktan döktü.baklalar geçiyor gayrı burda her yer yemyeşil yogurt çiçegi ortalıgı sardı bürüdü ilaç için bir avuç kara toprak göremezsin bir buçuk aya kalmaz akça armutlar yetişir.Arkasındanda kavun karpuz üzüm gelecek bize söz kes de gelecegini bildir.Bu gurbetlik yetti gayrı bize
ogul: peki annecigim söyledigim gibi en yakın zamanda gelecegim sizleri çok özledim senin ve babamın ellerinden kardeşlerimi gözlerinden öperim bütün köye de selam söyleyin.
KARŞILIKLI KONUŞMADAN FARKI
Mektupları karşılıklı konuşma haline getirirken mektupların bir haberleşme aracı olduğu ancak karşılıklı konuşmadan farklı olarak donütün biraz geç alınacağını göz onünde bulundurulmalı.Mektupların yüz yüze bir haberleşme aracı olmadığı da unutulmamalı.
7.ETKİNLİK
Tarih ve yer:Kağıdın sağ üst köşesine yazılır.
Ad-soyad ve imza:Kağıdın sağ alt köşesine ad ve soyad yazılıp altına imza atılır.
Hitap:Sol üst köşeye ,tarih ve yerin hizasından biraz aşağıya yazılır.
Adres:Kağıdın sol alt köşesine yazılır.
***Mektuplarda kağıt düzeni önemlidir.Çünkü mektuplar kişinin yansımasıdır.
SAYFA 26
1.Verilen mektup örneği Türk Dil Kurumu’na bazı eserler istemek için yazılmıştır.
2.Özel mektuplar; arkadaşlar veya akrabalar arasında haberleşmek için yazılır.İş mektupları ise kişi ve kurumlar arasında veya kurumlar arasında sipariş,satış gibi konularda yazılır.
3.İş mektuplarında emredici anlatım kullanılmıştır.
4.Özel mektuplarda içten ve samimi bir üslup varken ,iş mektuplarında ciddi bir üslup vardır.Bu yüzden iş mektuplarında kısa,açık ve somut bir anlatım vardır.
8.ETKİNLİK
“Bedeli posta havalesi ile hesabınıza gönderilmiştir.” Cümlesinde tamlayan eksikliğinden ve yanlış sözcük kullanımından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır.Cümle “Eserlerin bedeli posta havalesi ile hesabınıza yatırılmıştır.”şeklinde düzeltilebilir.
SAYFA 27
1.Dilekçelerde resmi bir üslup kullanılır.Gereksiz sözcüklerden ve süsten kaçınılır.
2.İncelenen iş mektubu ve dilekçe şekil özellikleri ve konu bakımından birbirlerine benzemektedir.Konu olarak da bir istek söz konusudur.Ancak iş mektubu kurumlar arasında,dilekçe kişi ile kurum arasında yazılmıştır.
3.Dilekçelerde sağ üst köşeye veya isim ve imzanın üzerine tarih yazılır.Hitap bölümüne makam adı,kağıt ortalanarak yazılır.Daha sonra dilekçe metni kısa ve açık bir şekilde yazılarak sonuna arz veya rica eklenir.Dilekçenin sağ alt köşesine ad,soyad yazılır ve imza atılır.Sol alt köşeye de açık adres yazılır.
9.ETKİNLİK
“Erzurum Büyükşehir Belediyesine burs başvurusunda bulunmak üzere öğrenci belgesi düzenlenerek tarafıma verilmesini istiyorum.”cümlesinde sebep eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır.Cümle “Erzurum Büyükşehir Belediyesine burs başvurusunda bulunmak için öğrenci belgesi düzenlenerek tarafıma verilmesini istiyorum.”şeklinde düzeltilebilir.
10.ETKİNLİK
İncelenen özel mektuplarda öyküleyici,açıklayıcı,anlatım türleri kullanılırken iş mektubu ve dilekçede emredici anlatım kullanılmıştır.Mektuplarda kullanılan bu anlatım türleri,mektup yazanla yazılan kişi arasında ilişkiye göre şekillenmiştir.
11.ETKİNLİK
Daha çok göndergesel işlevde kullanılmıştır.
SAYFA 28
12.Etkinlik:
İncelenen mektuplar akıcılık,duruluk ve yalınlık bakımından açık bir anlatım özelliklerini taşımaktadır.
*Bütün kutuları işaretleyin.
13.Etkinlik
….:::: TABLO ::::….
Özel Mektup Özellikleri
Akraba,dost,arkadaş arasında yapılır.
Bir İçtenlik hakimdir.
Belli kurallara göre yazılır.
İş Mektubu Özellikleri:
Özel kuruluşları veya vatandaşlara gönderdikleri mektuplardır.
Ciddi bir anlatımı vardır.
Belli kuralları vardır.
Dilekçe Özellikleri:
Bir istekte bulunmak,bilgi vermek amacıyla kişilerin resmi mekanlara yazdığı mektuplardır.
Kısa ve öz bir anlatım yapılır.
Belli bir plana göre yazılır.
SAYFA 29
14.Etkinlik:
Ses Düşmesine Uğrayan Kelimeler: Ses Düşmesinin Nedeni:
İsim-İsmi—————————————-Sözcüğün Ünlü İle Başlayan Ek Alması
Oğul-Oğlum————————————–Sözcüğün Ünlü İle Başlayan Ek Alması
Göğüs-Göğsü————————————-Sözcüğün Ünlü İle Başlayan Ek Alması
15.ETKİNLİK
TAZİYE İLAN METNİ ÖRNEĞİ
30 31 ölçme değerlendirme
1-*mektup
*yazılış amacı -konudan
*arz -rica -arz ve rica
*özel-iş-edebi mektup
2-*D
*D
*D
*Y
*Y
*D
*D
3-D
4-C
5-E
6-B
7-E
8-B
9-B
———————————————————–
SAYFA 33
1-) Batı devletleri gelişmiş devletler olduğu için batılılaşırken çağdaşlaşmışlardır.Çağdaşlaşıp gelişmiş bir devlet de uygarlaşır.
2-) —-,
3-) —-,
ANLAMA YORUMLAMA
1-) Kanun,adalet,demokrasi,insan hakları,eşitlik,
yeni kavramların kaynağı : avrupa ülkeleri
2-) Öğretici metin türleri : Makale , deneme, eleştiri,köşe yazıları,haber yazıları,anı,biyografi,mektup günlük
3-) a) tabloya yazılacak metin.
Toplumu bilgilendirmek ve eğitmek amacıyla öncelikle düzyazı türleri gelişmiştir.Öğretici metinler adını verdiğiniz bu metinler gazete aracılığıyla yazımızda yer almaya başlamıştır.Bunlar
eleştiri,makale,köşe yazıları,deneme,anı,biyografi,mektup,günlük vb gibi yazı türleridir.
c) Tanzimat edebiyatı batı kültüründe etkilenilmiştir.Fakat eski edebiyatın yani klasik edebiyatının özelliklerine alışıldığı için onlardan da yararlanılmış ve kullanılmıştır.
ç) O zaman batıyı örnek almışız.Bugünde örnek almaya devam ediyoruz.Ama özel yerlere yabancı kelimeler kullanılması, öz dilimizi bozduğu için olumsuz bir örnektir.
4-) Temel ilkelerini M.Kemal Atatürk’ün belirlediği Atatürkçülük bir düşünce olarak akıl ve bilimi temel almış Türk kimliğini koruyarak çağdaşlaşayı hedeflemiştir.Bu açıdan dolayı gelişen ve hareketli bir kavram diyebiliriz..
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
1-) d,d,y
2-) a
3-) doğu-batı
4-) c
5-) —-,
—————————————————–
sayfa 36 9 soru
1- Kısa, samimi ve sevecen bir anlatım vardır. Sanat kaygısı yoktur.
2- Günlüklerde anlatılanlar önce yaşanılmış, daha sonra yazılmıştır.
3- Kendisi için yazmıştır.
4- İnandırıcı buluyorum. Çünkü anlatılanlar mübalağasız ve günlük hayatta insanın yaşayabileceği şeylerdir.
5- Günlüklerde gözlem ve kişisel dikkat önemlidir. Çünkü yazar çevresinde olup bitenleri ince ayrıntılarıyla anlatmıştır.
6- Öyküleyici ve betimleyici bir anlatım, akıcı bir dil ve kısa cümleler kullanılmıştır.
7- Bence tema yazarın o an ki ruh hali ve kişisel duyguları.
8- Betimleyici anlatım türü kullanılmıştır: “Yeats öksürükler aksırıklar içinde iki üç şiirini okudu. Sevgili ihtiyar ses! Gökyüzü hala kapalı ve puslu.”
9- Ağırlıklı olarak göndergesel işlevde kullanılmıştır.
sayfa 36
4.etkinlik
kısa yazılardır
olay yaşayan kişi tarafından yazılır
içten bir analtım vardır
yaZarın hayatından izler taşır
olaylar tarih atılarak yazılır
5. etkinlik anlatım bozukluğu
çorba yarım dilim ekemek biftek, barbunya, salata yedim,
..ANLATIM BOZUKLUĞUNUN SEBEBİ .. yüklem eksikliği
akıcılık:akıcı bir metin anlaşılır bir dil
duruluk:duru ve açık bir metin
yalın:yalın bir metin
sayfa 37
8.eTKİNLİK
gerçek anlamlı:ekmek,süt,köfte
metne kazandırdıklarI: Olayın gerçekten yaşandığı
mecaz anlamlı:bayılmak,atmak,ısmarlamak, hava yapmak
metne kazandırdıkları:farklı kavramları ve durumları karşılayabilmek için kullanılmıştır
————————————————–
sayfa 37
9.eTKİNLİK
ses düşmesi:kayboldu, resmi, kahvaltı
sebebi:ünlüyle başalyan ek alması
ses türemesi:evde-y-im
hava-y-ı
masa-y-ı
radyo-s-u
sebebi:yardımcı sese ihtiyaç olması
sayfa 37
anlama ve yorumlama
1>yazma alışkanlığı gelişir kendini dah iyi tanır.
2>
3>eksik yönlerini görür rahatlar
Dil Anlatım kitabı cevapları 10. sınıf sayfa 101-110 arası, lise 2 dil ve anlatım kitabının etkinlikleri ve soruların cevapları
SAYFA 101
23.ETKİNİLİK
ben onları numaralandırdım sırasıyla yazıyorum
1-açıklayıcı betimleme: hastalığın sebebini açıkladığından dolayı
2-tahlil: ruhsal çözümleme olduğu için
3-açıklayıcı betimleme: kendini açıkl**a, akrabalık bildirme
4-açıklayıcı betimleme: neden sonuç ilişkisi olduğu için
5-açıklayıcı betimleme: özelliğini belirttiği için
6-açıklayıcı betimleme: özelliğini belirttiği için
7-sanatsal betimleme: gecenin özelliğinden dolayı
8-açıkşayıcı betimleme: ağız boşluğunun özelliği verildiği için
9-tahlil: ruhsal çözümleme olduğu için
10-sanatsal betimleme: kişinin özelliğini betimlediği için
Sayfa 102
resimlerin betimlemelerini size bırakıyorum...
26.etkinlik:Bir Pazar akşamı sokağın sessizliğinde ilerlerken,soğuğun iliklerime kadar sızdığını hissetmek,o karanlık içerisinde geride bıraktığım yerlerden sanki gelen sesleri duymak beni öyle ürkütüyordu, öyle korkutuyordu ki bir an hayatın son bulduğu düşüncesine kapıldım...Sanki bitmez bir kış akşamıydı...
27.etkinlik:betimlemenin kullanıldığı türler:hikaye,roman,destan,şiir,gezi yazısı,deneme yazısı
28.etkinlik:deyim aktarması sel**lara durmuş.sel**l**a insana özgü birşeydir.aktarmanın türü insandan doğaya yapılmış.
aslan miyav demez kükrer t** tersi olması gerekli.
ay danlıyor gökyüzünden deyiminde gökyüzünden üstümüze yağmur yağar.doğadan doğaya.
aslanlarımız yani askerlerimiz demek gerekir.doğadan insana aktarım
güle naz bülbül eder güle naz insan naz eder bu yüzden insandan doğaya aktarım var...
29.etkinlik:1.si dönen insanı anlatıyor.bütün parça ilişkisini anlatıyor.
tencere derken içindekini kas ediyor...bütün parça ilişkisi.
sayfa 104 31.etkinlik
*korkunç,biricik,soluk,iri,kaskatı,geniş,derince,y eşilimtırak
*küçültme anl**ı taşıyan niteleme sıfatları:biricik,kısacık,derince,ekşimsi,yeşilimt ırak
*-cik,-ce,-msi,-mtırak ekleri sıfatlara küçültme anl**ı katan eklerdir.
sayfa 105 32.etkinlik
eşitlik:ceviz kadar,senin kadar
üstünlük:daha yeşil,daha büyük
en üstünlük:en büyük,en zararlı
aşırılık:çok çalışkan,pek güzel,pek nezih,pek sevimli
sayfa 105 33.etkinlik
her insan:belgisiz sıfat
herkes:belgisiz z**ir
hangi:soru sıfatı
hangileri:soru z**iri
bu:işaret sıfatı
buraya:işaret z**iri
o:işaret sıfatı
orası:işaret z**iri
yaşlı:sıfat
yaşlılara:z**ir
ölçme değerlendirme
1.açıklayıcı betimleme ve sanatsal betimleme
tahlil
simgesel betimleme
2.d
3.a
4.d
5.a
6.c
7.c
8.b
9.c
10.e
11.e
12.b
13.b
14.c
15.d
16.a
17.cümlesinde burun sözcüğünde insandan doğaya deyim aktarması vardır.organ adı olan burun sözcüğü coğrafi bir terim olarak kullanılmış ve insandan doğaya bir aktarma yapılmıştır.
18.ad aktarması uzun kol sözcükleriyle yapılmıştır.uzun kolla kastedilen uzun kollu giysidir.cümlede parça -bütün ilişkisine dayalı ad aktarması vardır.
19.betimlemeler yapılırken tasvir edilen varlığın özellikleri ayrıntılarıyla verilmek istenir.varlıkların niteliklerini tanıtan ,onları belirten sözcük türleri de sıfatlardır.bu yüzden betimleme yapılırken sıfatlardan yararlanılır.
SYF:110
1-bülbül şiirinin yazılış sebebini mehmet akif ersoy şöle açııklar:"Bu manzume yazılırken Yunan istilası altındaki topraklarımıza,hususiye ßursa'ya dair,elim haberler geliyordu;tetkikine de imkan yoktu."
3-şiirdeki imgler ** özellikleri;
sular zaten kararmıştı--akş**ın olması
ıssız bir karanlık--gece
hilkat kesilmiş lal--bütün varlıkların sessizliği
dönüp meziye tırmandım--geçmişi hatırl**ak
eninler çağlayıp durdu--inleyişler,iniltiler
ağaçlar,taşlar ürpermişti,güya Sür-ı Mehşer'di--kıy**at günü
hazan ağlar baharımda--kötü kader,nasipsizlik
4-metindeki ses benzerlikleri;kelime ** cümle düzeyindeki tekrarlar,kafiyeler ve yapılan söz sanatları ahenk unsurları olarak kullanılmıştır.
5-şiirdeki kelime ve cümle seviyesindeki tekrarlar anlatımı güçlendirmek **acıyla ahenk unsuru olarak kullanılmıştır.
6-şiirde İzmir'in işgali üzerinde duyulan üzüntü bülbülün feryatları iLe dile getirilmeye çalışılmış ve şairi "ben" kelimesiyle "halkın" duygularını dile getirmeye çalışılmıştır.
2.ETKİNLİK
şiirde geen "o,ne,sen,ben" szöcükleri isimlerin yerini kişi,soru ve işaret yoluyla tutarak z**ir görevinde kullanılmıştır.ßu z**irler isimlerin yerini tutarak ve kendilerinden önceki cümlelerle anl** ilişkileri kurulmasını sağl**ak **acıyla metinde görev almıştır.
3.ETKİNLİK
vadiyi sarmıştı--kapl**ak
taşarken haşrolup beynimde--çok,fazla
zal**ın sinesinden fışkıran--çıkmak(ses)
eninler çağlayıp durdu--dev**lılık
kıy**etler koparmak--bağırmak
bir d**lacık göğsünde--çok küçük
hiç bilmez afakım--hayat
serilmiş gövdeler--insan .....
sayfa 99
görme:sallanıyor,geçiyor,sürü sürü,çekiliyor,loş,düşüyor,doğuyor,cıvıl cıvıl,değiyor.
işitme:çığlık çığlık ,çekiç sesleri,çıngırak,laf atmalar,uğultu
dokunma:esiyor,serin serin,sıcak,ıslak
kokl**a:ter kokuları
tatma:yok
sayfa 104 30.etkinlik
*rüzgarsız,kesik,yoksuz,kapalı
upuzun,kapkara,alev gibi kıpkırmızı,minimini,ışıl ışıl ,taze taze ,masmavi,sımsıcak,tertemiz
-bu sufatlardan mini mini,upuzun,kapkara,kıpkırmızı,ışıl ışıl,taze taze,
masmavi,sımsıcak,tertemiz anl** yönünden güçlendirilmiştir.
-sıfatlarda pekiştirme iki yolla yapılır.
1)ikilemlerle yapılan pekiştirmeler:
iri iri gözler,koca koca ağaçlar
2.)''m,p,r,s''ünsüzleriyle yapılan pekiştirmeler:
yemyeşil vadi,ipince defter...
*geniş mi geniş odaları vardı bu evin
küçük küçük taşları tpolayıp koydu cebine
kıpkısasaçlarıyla çok hoş görünüyordu.
*pekiştirme sıfatları sözcüklein anl**ını güçlendirmek için kullanılır.pekiştirilmiş sıfatlar diğer sıfatların özelliklerine sahiptir.
sayfa 104 31.etkinlik
*korkunç,biricik,soluk,iri,kaskatı,geniş,derince,y eşilimtırak
*küçültme anl**ı taşıyan niteleme sıfatları:biricik,kısacık,derince,ekşimsi,yeşilimt ırak
*-cik,-ce,-msi,-mtırak ekleri sıfatlara küçültme anl**ı katan eklerdir.
sayfa 105 32.etkinlik
eşitlik:ceviz kadar,senin kadar
üstünlük:daha yeşil,daha büyük
en üstünlük:en büyük,en zararlı
aşırılık:çok çalışkan,pek güzel,pek nezih,pek sevimli
sayfa 105 33.etkinlik
her insan:belgisiz sıfat
herkes:belgisiz zamir
hangi:soru sıfatı
hangileri:soru zamiri
bu:işaret sıfatı
buraya:işaret zamiri
o:işaret sıfatı
orası:işaret zamiri
yaşlı:sıfat
yaşlılara:zamir
ölçme değerlendirme
1.açıklayıcı betimleme ve sanatsal betimleme
tahlil
simgesel betimleme
2.d
d
3.a
4.d
5.a
6.c
7.c
8.b
9.c
10.e
11.e
12.b
13.b
14.c
15.d
16.a
17.cümlesinde burun sözcüğünde insandan doğaya deyim aktarması vardır.organ adı olan burun sözcüğü coğrafi bir terim olarak kullanılmış ve insandan doğaya bir aktarma yapılmıştır.
18.ad aktarması uzun kol sözcükleriyle yapılmıştır.uzun kolla kastedilen uzun kollu giysidir.cümlede parça -bütün ilişkisine dayalı ad aktarması vardır.
19.betimlemeler yapılırken tasvir edilen varlığın özellikleri ayrıntılarıyla verilmek istenir.varlıkların niteliklerini tanıtan ,onları belirten sözcük türleri de sıfatlardır.bu yüzden betimleme yapılırken sıfatlardan yararlanılır.
sayfa 104 30.etkinlik
*rüzgarsız,kesik,yoksuz,kapalı
upuzun,kapkara,alev gibi kıpkırmızı,minimini,ışıl ışıl ,taze taze ,masmavi,sımsıcak,tertemiz
-bu sufatlardan mini mini,upuzun,kapkara,kıpkırmızı,ışıl ışıl,taze taze,
masmavi,sımsıcak,tertemiz anl** yönünden güçlendirilmiştir.
-sıfatlarda pekiştirme iki yolla yapılır.
1)ikilemlerle yapılan pekiştirmeler:
iri iri gözler,koca koca ağaçlar
2.)''m,p,r,s''ünsüzleriyle yapılan pekiştirmeler:
yemyeşil vadi,ipince defter...
*geniş mi geniş odaları vardı bu evin
küçük küçük taşları tpolayıp koydu cebine
kıpkısasaçlarıyla çok hoş görünüyordu.
*pekiştirme sıfatları sözcüklein anl**ını güçlendirmek için kullanılır.pekiştirilmiş sıfatlar diğer sıfatların özelliklerine sahiptir.
| 12. Sınıf Dil ve Anlatım sayfa 32 33 34 35 36 Etkinlikler ve soruların cevapları |
|
| SAYFA 32.
12.ETKİNLİK
düşsel olaylar vardır————-olay————-olağan üstü olaylar vardır.
19.ETKİNLİK
Olağanüstü öğe, kahraman ve olaylara yer veren öykülerdir. Masal terimi öncelikle, Sindirella, Çizmeli Kedi gibi sözlü geleneğin ürünleri olan halk öykülerini kapsar. Ama sözlü gelenekle ilişkisi olmayan edebi yönü ağır basan bazı eserler de bu türün içinde yer alır. Halk masalları 4 temel grupta toplanır. Hayvan masalları, olağanüstü ve gerçekçi masallar, güldürücü öyküler, zincirlemeli masallar.
|
