lys edebiyat deneme sınavı - 4

17
1. Aþaðýdaki dizelerde uyaklar harflerle gösterilmiþtir.
Bakýp imreniyorum akýnýna a
Þehrin üstünden geçen bulutlarýn, b
Belki gidiyorlar yakýnýna a
Rüyamýzý kuþatan hudutlarýn. b
Evler, aðaçlar, sular, ben bu an c
Sanki bulutlarla bir, akýyoruz; d
Onlarýn hevesine uyaraktan c
Cenup ufuklarýna bakýyoruz. d
Biz de hafif olsaydýk bir rüzgârdan, e
Yer alsaydýk þu bulut kervanýnda, f
Güzele ve yeniye doðru koþan e
Bu sonrasýz gidiþin bir yanýnda; f
Hangi harflerle gösterilmiþ dizelerde redif yoktur?
A) a-c B) b-d C) c-e D) c-f E) d-f
2. Ben ölürsem akþamüstü ölürüm
Çocuklar sinemaya gider
Yüzümü bir çiçeðe gömüp
Aðlamak gibi isterim
Derinden bir tren geçer
Bu dizeler için aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Günlük konuþma dilinin yapýsý bozularak yeni
bir þiir dili yaratýlmaya çalýþýlmýþtýr.
B) Belli bir biçimsel kalýba baðlý kalýnmamýþtýr.
C) Yaþanan dönemin toplumsal sorunlarý dile getirilmiþtir.
D) Anlatýmda öyküleme ve mantýksal bütünlük
kaygýsý gözetilmemiþtir.
E) Þair, kiþisel duygulanmalarýný dile getirmiþtir.
3. Aþaðýdaki dizelerden hangisinde ötekilerden
farklý bir uyak kullanýlmýþtýr?
A) Ölmüþ o, ayrý düþmüþ sürüden,
Ayaklarý dýþarda örtüden.
B) Ölmüþ herkes gibi ölen insan,
Yalnýz ayaklar kalmýþ yaþayan.
C) Ardýndan ölüme düþen baþýn
Ýki kardeþ bakakalmýþ þaþkýn.
D) Der ki, bu ayaklarý görenler,
Baþým deðilmiþ düþünen meðer.
E) Ayaklarým, az gide uz gide,
Ayaklarým, ümitler peþinde!
4. Bir avuç ýþýktý incecik yüzü,
Gözleri geceler gibi derindi;
Ýçine baþýmýn her an düþtüðü
Avuçlarý sudan daha serindi.
Bu dizeler için aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Çapraz biçimde uyaklanmýþtýr.
B) Benzetmeler yapýlmýþtýr.
C) Ýkinci ve dördüncü dizelerde zengin uyak ve
redif vardýr.
D) Lirik özellikler gösteren bir sevgi þiiridir.
E) Söyleyiþi ve konusuyla Halk þiiri özellikleri
göstermektedir.
Diðer sayfaya geçiniz.
her yönüyle LYS
DÝKKAT : 1. Bu testte toplam 56 soru vardýr.
2. Cevaplamaya istediðiniz sorudan baþlayabilirsiniz.
3. Cevaplarýnýzý, cevap kaðýdýnýn Türk Dili ve Edebiyatý Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz.
4. Sayfalar üzerindeki boþ yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz.
5. Sýnav süresi 85 dakikadýr.
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDEBÝYATI TESTÝ
5. Aþaðýdaki dizelerden hangisi pastoral bir þiirden
alýnmýþtýr?
A) Erirken sýcakta yaz kokularý,
Ne hoþtur, ne hoþtur kýr uykularý!
B) Seni düþünmek güzel þey, ümitli þey,
Dünyanýn en güzel sesinden
En güzel þarkýyý dinlemek gibi bir þey...
C) Uzaktadýr her þey, hep... yalnýz ölüm,
Her yerde, her an yakýnýmýz ölüm.
D) Bir incesaz ki süreklidir yaprak döken korularda
Çýlgýnlýklarý oluþturur en çapraþýk duygularda
E) Hüzün geldi baþköþeye kuruldu
Yoruldu yüreðim yoruldu.
6. (I) Çaðdaþ þiir geleneðimiz,eski þiirimizin temelleri
üzerinde ilerlemiþ ama asýl kimliðini Batý þiirinin etkisiyle
oluþturmuþtur. (II) Eski þiirin ölçü ve uyak
anlayýþý önceleri aynen sürdürülmüþtür. (III) Sonraki
dönemde ise “kulaða göre uyak” anlayýþý benimsenmiþtir.
(IV) Dilde yenileþme çabalarý istenen sonucu
vermese de konu tamamen deðiþmiþtir.
(V) Kalýplaþmýþ konularýn yerini günlük yaþam kaynaklý
konular almýþtýr.
Bu parçadaki numaralanmýþ cümlelerin hangilerinde
þiirin ahenk özellikleriyle ilgili bir deðerlendirme
yapýlmýþtýr?
A) I. ve III. B) I. veV. C)II. ve III.
D) II. ve V. E) IV. ve V.
7. Ilýk bir su gibidir içimde yalnýzlýðým,
Yalnýzlýðým, ruhumda uzak bir ses gibidir.
Her sabah ufuklardan mavi þarkýlar gelir,
Ve her sabah ürperir içimde yalnýzlýðým.
Bu dörtlük ile ilgili aþaðýdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Çapraz uyak biçimiyle uyaklanmýþtýr.
B) Duyulmamýþ yeni sözcükler kullanýlmýþtýr.
C) Somutlamaya dayalý bir anlatým vardýr.
D) Arapça-Farsça tamlamalarla yüklü aðýr bir dili
vardýr.
E) Serbest ölçüyle yazýlmýþtýr.
8. Göðe uzanýr -tek, tenha- bir kamýþ
Sýrf unutmak için, unutmak ey kýþ!
Büyük yalnýzlýðýný dünyanýn.
Bu dizelerde hangi söz sanatý vardýr?
A) Tecahül-i arif B) Hüsn-i ta’lil
C) Telmih D) Kinaye
E) Teþbih
9. Seni
Öyle uzun seviyorum ki seni
Ya yaradýlýþta doðmuþum
Ya ölümsüzün biriyim ben...
Bu dizelerdeki en belirgin söz sanatý aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Mübalaða (abartma)
B) Teþbih (benzetme)
C) Ýrsal-i mesel (atasözü-özdeyiþ kullunma)
D) Teþhis (kiþileþtirme)
E) Hüsn-i ta’lil (güzel nedene baðlama)
10. Ya hiçe uzanmýþ vaktimiz, ya hepe.
Yedi meçhul üstüne açýlmýþ,
Yedi tepe.
Ýstanbul’u anlatan bu dizelerin ilkindeki söz
sanatý aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Tenasüp B) Tevriye C) Tezat
D) Telmih E)Teþhis
A A A
her yönüyle LYS
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
18 Diðer sayfaya geçiniz.
11. Bu eller miydi kesen mavi serçeyi,
Birkaç damla kan ki zafer ve kahramanlýk.
Yorganýn altýna saklanarak
Bu eller miydi sevmeyen geceyi?
Bu dizelerdeki söz sanatýnýn açýklamasý aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Geçmiþte yaþanmýþ bilinen bir olayý anýmsatma
B) Olaylarý gerçek nedeni dýþýnda daha güzel bir
nedene baðlama
C) Atasözleri veya deyimleri kullanma
D) Bildiði bir gerçeði bilmez görünme
E) Sözcükleri hem gerçek hem mecaz anlama
gelecek biçimde kullanma
12. Aþaðýdakilerden hangisi, Türklerin ulusal edebiyatlarýnda
kullandýðý alfabelerden biri deðildir?
A) Göktürk alfabesi B) Uygur alfabesi
C) Çin alfabesi D) Arap alfabesi
E) Latin alfabesi
13. Aþaðýdakilerden hangisinde bilgi yanlýþý vardýr?
A) Türklerin kullandýklarý alfabelerin en eskisi Orhun
Yazýtlarý’ndaki Göktürk alfabesidir.
B) Orhun alfabesinin, beþinci yüzyýldan dokuzuncu
yüzyýla deðin kullanýldýðý sanýlýr.
C) Divanü Lügati’t-Türk’teki manzum parçalar,
savlar; Budizm ve Maniheizm’le ilgili metinler,
eski Türk þiiri ve edebiyatý hakýnda bizi aydýnlatýr.
D) Sözlü gelenek; ölçü, tür, konu bakýmlarýndan
deðiþerek yazýlý edebiyata geçildiðinde ortadan
kalkmýþtýr.
E) Eski Türk topluluklarýnda ozanlarýn þiir söylemek
dýþýnda büyücülük ve hekimlik gibi görevleri de
vardýr.
14. Mani, Anonim Halk þiirinin en yaygýn türüdür, yedi
I II
heceli ve dört dizeli 3 veya 7 dörtlükten meydana
III IV
gelir. Ýlk iki dize giriþ niteliðindedir. Dörtlüðün anlam
yükünü üçüncü ve dördüncü dizeler taþýr.
V
Bu cümlede altý çizili bölümlerden hangisinde
bilgi yanlýþý vardýr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
15. Orta oyunuyla ilgili aþaðýdaki bilgilerden hangisi
yanlýþtýr?
A) Palanga denen orta oyunu alaný daire ya da
elips biçiminde olur, izleyiciler bu alanýn çevresinde
sýralanýrdý.
B) Baþlýca dekoru, yeni dünya denen ve kafesli bir
paravan ile iki kanatlý daha küçük bir paravan ve
arkalýksýz bir iskemleydi.
C) Klasik bir orta oyunu Karagöz oyunundakine
benzer biçimde giriþ, karþýlýklý konuþma, fasýl ve
bitiþ bölümlerinden oluþurdu.
D) Alana önce çalgý eþliðinde oyunun iki ana tipinden
biri olan Piþekâr girip oyunun adýný söyleyerek
gösteriyi baþlatýrdý.
E) Ýkinci ana tip olan Meddah’ýn gene çalgý eþliðinde
alana girmesiyle karþýlýklý konuþma baþlardý.
16. Servet-i Fünûn edebiyatý özelliklerinin belirtildiði
aþaðýdaki cümlelerden hangisi Divan edebiyatý
özelliði olarak da sayýlabilir?
A) Zerreden Güneþ’e her þey þiirin konusu olabilir.
B) Þiirde ahenk ögesi olarak aruz ölçüsü kullanýlýr.
C) Kulak için uyak anlayýþý savunulur ve benimsenir.
D) Sone ve terza-rima gibi nazým biçimleri kullanýlýr.
E) Edebiyatta düz yazý aðýrlýk kazanýr.
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
19
her yönüyle LYS
17. Þeyh Galip eserin, yazma nedenini açýkladýðý kýsmýnda,
bir toplantýda Nâbi’nin Hayrâbâd isimli
eserinin fazla övülmesinden rahatsýz olarak eseri
yazmaya karar verdiðini belirtir. Þeyh Galip, Nâbi’nin
eserinin özgün olmadýðýný öne sürmüþ ve kendisi
hem edebi anlamda geliþmiþ hem de özgün olan bir
eser kaleme almak istemiþtir. Ayrýca eserdeki
tasavvuf aðýrlýðý göz önüne alýnýrsa, eserin yazýlýþ
amaçlarýndan biri de önemli bir tasavvufi eser yazmak
istemesidir.
Bu parçada sözü edilen mesnevi aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Leyla ve Mecnun
B) Hüsn ü Aþk
C) Harname
D) Risalet’ün-Nushiye
E) Hüsrev ü Þirin
18. Her beytinin kendi arasýnda kafiyelenmesi hem
yazma kolaylýðý saðlar hem de daha uzun metinlerin
bu þekle uygun olarak kaleme alýnmasýna imkân
tanýr. Diðer nazým þekillerindeki kafiye bulma zorluðu
Divan þairlerini uzun metinlerde bu þekli kullanmaya
teþvik etmiþtir. Bu nedenle uzun aþk, kahramanlýk,
þehir güzellikleri ve eðlenceleri gibi konularda
bu nazým biçimi kullanýlmýþtýr.
Bu parçada tanýtýlan nazým biçimi aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Murabba B) Mesnevi C) Kaside
D) Destan E) Müstezat
19. Aþaðýdaki Divan edebiyatý þairleriyle ilgili açýklamalarýn
hangisinde bilgi yanlýþý vardýr?
A) Fuzuli, çok derin ve etkili lirizmiyle bu edebiyat
içinde bir zirve olarak yer alýr.
B) Baki, renkli hayat tablolarýyla gözleri kamaþtýrýr.
C) Nef’i hicivlerinin yanýnda muhteþem ahengiyle
parlak kahramanlýk sahneleri yaþatan þiirler
yazar.
D) Nedim, kendine özgü edasý ve ince ruhuyla
Divan þiirini neredeyse halka mal edecek derecede
millileþtirir.
E) Þeyh Galip, öðretici tutumuyla ders veren ve
düþündüren gazeller yazar.
20. Halk þiirinde, belirli kurallara baðlý nazým biçimleri
yoktur. Halk þiirinde nazým biçimleri deðil, türler
vardýr. Saz þairleri için önemli olan, bir örneðe
uygun deyiþler söylemek deðil, doðaçlamanýn
gerektirdiði hava içinde duygularýný hiçbir kurala
baðlý olmaksýzýn dile getirmektir. Cönklerde koþma,
destan, türkü, Türkmani, varsaðý diye adlandýrýlan
parçalar, her zaman ayný yapýda ve biçimde deðildir.
Bu parçada, Halk þiiriyle ilgili, hangisinden söz
edilmemiþtir?
A) Halk þiiri nazým biçimlerinin kurallara baðlý
olmadýðýndan
B) Doðaçlama söyleyiþin ön planda olduðundan
C) Þiirlerin heceyle söylendiðinden
D) Ayný nazým biçimlerinin farklý yerlerde farklý yapýda
olduðundan
E) Þiirlerin belli kalýplar örnek alýnarak söylenmediðinden
21. Terci-i bent, biçim bakýmýndan terkib-i bente benzer;
ancak ----. Konularýnda daha çok Tanrý’nýn gücü,
evrenin sonsuzluðu, doðanýn ve yaþamýn karþýtlýklarý
vardýr.
Bu cümlede boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilirse cümle doðru biçimde tamamlanmýþ
olur?
A) bent sayýsý çoðaltýlýp konu geniþletilir
B) bentler mesnevi biçiminde uyaklanýr ve vasýta
beyti farklý ölçüde yazýlýr
C) bu türdeki ürünler, devrin ileri gelenlerine
sunularak bahþiþ beklenir
D) söz sanatlarýndan uzak yalýn bir dil kullanýlarak
didaktik yan öne çýkarýlýr
E) vasýta beyti her bendin sonunda deðiþmez ve
aynen tekrarlanýr
A A A
her yönüyle LYS
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
20 Diðer sayfaya geçiniz.
22. Günümüzde artýk yaþamayan, Yahya Kemal’in deyiþiyle
“nadir insanlarýn anlayýp zevkine vardýðý bir tarihi
çaðrýþým vasýtasý” olan eski edebiyatýmýzdan
geride kalan kalýcý deðerler, güzellikler yok mu? Biz
bunlarý genç kuþaklara nasýl aktarabiliriz. Onlara
özellikle eski þiirimizi nasýl sevdirebiliriz?
Bu parçada sözü edilen “eski edebiyatýmýz” aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Sözlü edebiyat
B) Anonim Halk edebiyatý
C) Âþýk edebiyatý
D) Divan edebiyatý
E) Tanzimat edebiyatý
23. “Eriþdi nev-bahâr eyyâmý açýldý gül ü gülþen
Çerâðân vakti geldi lâlezârýn dîdesi rûþen”
Bu dizelerle ilgili açýklamada,
Þairin ilkbaharýn geliþiyle neþelenip coþarak gül bah-
I
çesinde açan gülleri, sevgilinin yüzüyle bir tutmasý,
II
lâle bahçesini müjdeleyerek eðlence vaktinin baþla-
III
yacaðýna sevinmesi, kýsacasý coþkulu ve arzulu ruh
hâlini, Lâle Devri eðlenceleri içinde hissederiz.
IV
altý çizili bölümlerden hangileri açýklanan dizelerin
Nedim’e ait olduðunun kanýtýdýr?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) II. ve IV. E) III. ve IV.
24. (I) Yunus’un dizelerinde yalýnlýk, arýlýk, açýklýk ve
içtenlik vardýr. (II) Yunus’ta halk zevkine yakýnlýk ve
derin bir lirizm görülür, bu yüzden þiirleri söyleyiþ
bakýmýndan, halkýn diline çok yakýndýr. (III) Yunus
hece ölçüsünü kullanmýþ, aruzu hiç kullanmamýþtýr.
(IV) Þiirlerinde ya dörtlüklerden oluþan, ya da mesnevi
düzenine uyan bir biçim görülür. (V) Mevlana
gibi Yunus da insana önem verir ayrýca dünya;
güzellikleri, daðlarý ve ovalarý, bitki ve hayvanlarýyla
onu hep çekmiþtir.
Yunus Emre’yle ilgili olarak, bu parçadaki numaralanmýþ
cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlýþtýr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
25. (I) Türk Halk þiirinde ölçü, hece ölçüsüdür. (II) Hece
ölçüsü, Ýran þiir geleneðinden Türklere geçmiþtir.
(III) Hece ölçüsünde esas, dizelerdeki hece sayýsýnýn
birbirine eþitliðidir. (IV) Ýlk dörtlüðün dizeleri kaç ise,
ondan sonraki dörtlüklerin hece sayýlarý da ona
uymak zorundadýr. (V) Hece ölçüsüyle söylenmiþ en
eski þiir örneklerine Divanü Lügati’t-Türk’te rastlanmaktadýr.
Bu parçada numaralanmýþ cümlelerden hangisinde
bilgi yanlýþý vardýr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
26. Batýlaþma çabalarýyla giriþilen reformlar, edebiyatýn
da batýya açýlmasý sonucunu doðurmuþtu. Ýlk
romancýlar, bu ithal malý edebiyat türünü eski Türk
hikâyeciliðinin deneyimleriyle kaynaþtýrmýþlar, romanlarýnda,
çaðlarýnýn önemli sorunlarýyla ilgilenmiþler
(Kölelik, esir ticareti, kadýn haklarý...), daha da
önemlisi, ithal malý edebiyat türüyle ithal malý yaþama
biçimine, alafrangalýða karþý çýkmýþlardýr.
Yukarýdaki açýklamalar, aþaðýdaki edebiyat
dönemlerinden hangisiyle ilgilidir?
A) Tanzimat B) Servet-i Fünûn
C) Milli Edebiyat D) Yedi Meþaleciler
E) Birinci Yeni
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
21
her yönüyle LYS
27. Tanzimat II. dönemi sanatçýlarý, devrin siyasal
baskýlarý nedeniyle gazetecilik, tiyatro gibi alanlara
pek fazla eðilmemiþlerdir.
Bu cümlede altý çizili bölümün yerine aþaðýdakilerden
hangisi konursa cümlede verilen bilgi yine
doðru olur?
A) Tanzimat I. B) Servet-i Fünûn
C) Fecr-i Âti D) Milli Edebiyat
E) Cumhuriyet
28. • Hace-i evvel (ilkokul öðretmeni) sayýlmýþtýr.
• Yazý makinesi olarak anýlmýþtýr.
• Halk tipi bir adamdýr, halk için sanat anlayýþýna
sahiptir.
• Roman tekniði kusurludur.
• Gazeteciliðe önem vermiþtir.
• Servet- i Fünûncularý “dekadan”lýkla suçlamýþtýr.
Yukarýdaki özellikler, aþaðýdaki yazarlardan
hangisine aittir?
A) Ziya Paþa B) Ahmet Mithat Efendi
C) Þinasi D) Namýk Kemal
E) Samipaþazâde Sezai
29. Tanzimat dönemiyle ilgili aþaðýdaki yeniliklerden
hangisi Þinasi’ye ait deðildir?
A) Batýlý tarzdaki ilk tiyatro eseri
B) Ýlk þiir çevirileri
C) Ýlk makale
D) Ýlk noktalama iþaretleri
E) Ýlk roman çevirisi
30. Aþaðýdakilerden hangisi Servet-i Fünûn edebiyatý
özellikleri arasýnda sayýlamaz?
A) Þiirde nazým nesre yaklaþtýrýlmýþtýr.
B) Þiirde olduðu gibi romanda da (devrin siyasal
baskýlarý nedeniyle) sosyal konulardan uzak
durulmuþtur.
C) Romanda, romantizmin kimi izleri bulunmakla
birlikte genel olarak realizmin etkisi görülür.
D) Romanda da dil, öykülerde olduðu gibi daha
anlaþýlabilir ve “sanatkârane”likten sýyrýlmýþ bir
dildir.
E) Yazarlar daha çok yaþadýklarý ortamý anlatma
yoluna gittikleri için konuda, Ýstanbul’un dýþýna
çýkýlmaz.
31. Eski ve yeni edebiyat üzerindeki mücadele de en
þiddetli aþamasýna girmiþtir. Bu aþamanýn en
gürültülü çatýþmasý ise, Recaizâde Ekrem ile
Muallim Naci arasýnda, þiir dili ve nazým tekniði üzerine
yapýlan ve ancak hükümetin araya girmesiyle
kapanmýþ olan tartýþmadýr. Naci, Ekrem’in edebi
görüþlerine karþý Saadet gazetesinde çýkan cevaplarýný
“----” adý ile ayrýca yayýmladý.
Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirlimelidir?
A) Zemzeme B) Demdeme
C) Takdir-i Elhan D) Tahrib-i Harabat
E) Þiir ve Ýnþa
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
her yönüyle LYS 22 Diðer sayfaya geçiniz.
32. Türk edebiyatýnda Batýlý anlamda ilk romanlarý yazan
sanatçý olarak kabul edilir. Servet-i Fünûn döneminde
roman ve hikâye türünün en önemli ismidir.
Eserlerinde realizm akmýnýn etkisi görülür. En ünlü
öykülerinden biri olan Kar Yaðarken bunun bir örneðidir.
Süslü, sanatlý ve aðýr bir dil kullanýr. Alýþýlmýþtan
farklý bir cümle düzeni vardýr. Romanlarýnda aydýn
kiþileri anlatýr. Ruh tahlillerine önem verir. Kahramanlarý
yaþadýklarý çevreye uygun olarak anlatýr. Romanlarýnda
yalnýz Ýstanbul'u anlatan sanatçý, hikâyelerinde
Anadolu ve köy hayatýna, kasabalardaki
yaþayýþa yer vererek Ýstanbul dýþýna çýkmýþtýr.
Bu parçada sözü edilen sanatçý aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Halit Ziya Uþaklýgil
B) Mehmet Rauf
C) Hüseyin Cahit Yalçýn
D) Yakup Kadri Karaosmanoðlu
E) Refik Halit Karay
33. Aruz sizin olsun, hece bizimdir,
Halkýn söylediði Türkçe bizimdir
Leyl sizin, þeb sizin, gece bizimdir,
Deðildir bir mana üç ada muhtaç.
Bu dizeler, aþaðýdaki þairlerden hangisine ait
olabilir?
A) Tevfik Fikret B) Ziya Gökalp
C) Mehmet Akif Ersoy D) Yahya Kemal Beyatlý
E) Ahmet Haþim
34. Rüzgâr istiyorum ben ruhumun güllerine
Ki bir anda yaþasýn iç içe rüyalarým.
Rüzgâr istiyorum ben ruhumun güllerine
Ki dökülsün, daðýlsýn, yok olsun hülyalarým.
Aþaðýdakilerden hangisi, bu dizeler için doðru
deðildir?
A) Soyut kavramlarla, somut nesneler iliþkilendirilmiþtir.
B) Þair kiþisel duygularýný dile getirmiþtir.
C) Ölçü ve uyak gibi ahenk ögelerinden yararlanýlmýþtýr.
D) Servet-i Fünûn döneminde edebiyatýmýzda
yaygýnlaþan “ki”li cümle yapýsý kullanýlmýþtýr.
E) Günlük dilde kullanýlmayan yeni sözcüklere yer
verilmiþtir.
35. Aþaðýdakilerden hangisi Beþ Hececiler’in edebiyat
anlayýþýnýn özellikleri arasýnda sayýlamaz?
A) Þiirlerinde Anadolu’yu coþkulu bir dille anlatmýþlardýr.
B) Milli Edebiyatýn ölçü, biçim ve nazým þekillerini
benimsemiþ, o doðrultuda eserler vermiþlerdir.
C) Batý þiirindeki geliþmeleri günü gününe eserlerine
yansýtmýþlardýr.
D) Þiirde sade ve özentisiz olmayý tercih etmiþler,
eserlerinde konuþma dilini kullanmýþlardýr.
E) Gerçekçi olmak istemiþler, ancak hemen hepsi
romantizme sürüklenmiþtir.
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
23
her yönüyle LYS
36. Gelenek ve göreneklerine baðlý bir adam olan Naim
Efendi II. Abdülhamit devri ileri gelenlerinden emekli
bir nazýr(bakan)dýr. Damadý Servet Bey, tam
alafrangalýk düþkünüdür. Torunlarý Cemil ile Seniha
da eskiyi beðenmemiþ, yeniyi sindiremeyen birer
züppedir. Savaþ zenginleri ile arkadaþlýk etmeye
baþIayan Seniha, günün birinde Avrupa’ya kaçar.
Servet Bey, çoktandýr özlemini çektiði modern bir
apartmana taþýnýr. Yalnýz baþýna kalan Naim Efendi,
konaðý kiraya verip kýz kardeþinin yanýna çýkar.
Fakat kiracýlar, konaðý eski ve sýkýcý bulurlar. Y.
Kadri’nin ilk romanýdýr. Yapýtta, üç kuþak arasýndaki
görüþ, anlayýþ ve yaþayýþ ayrýlýklarý anlatýlýr.
Bu parçada tanýtýlan roman aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Çalýkuþu B) Sinekli Bakkal
C) Kiralýk Konak D) Yaban
E) Yaprak Dökümü
37. yar yüreðin yar gör ki neler var
belki seyyar kuþlarýn ömrü kadar sade aydýnlýk
belki viþne çiçekleri kadar beyaz ýlýk
belki çürümüþ yýlanlar kadar mundar
belki mahzende yýllanmýþ þarap kadar lezzetli
bir aþktýr fýþkýrýp çýkacak
ne çýkarsa bahtýmýza
Biçim ve anlatým özellikleri dikkate alýnýrsa bu
dizelerin hangi edebiyat anlayýþýna baðlý olarak
yazýldýðý söylenebilir?
A) Edebiyat-ý Cedide B) Milli Edebiyat
C) Beþ Hececiler D) I. Yeni
E) II. Yeni
38. 1929 ekonomik bunalýmý birçok ülkede ekonomik
sýkýntýlara neden oldu. 1940’lý yýllara gelene kadar
dünya ülkeleri çok güç günler yaþadý. Derken 2.
Dünya Savaþý baþladý. Sanatçýlar savaþ karþýtý yapýtlar
verdiler. Bu zorlu günler, yoksul Türkiye’yi de
vurdu. Sanatçýlar yoksulluðu, ezilmiþliði, barýþý, birdenbire
zenginleþenleri, yoksul ile zengin arasýnda
yükselen ekonomik ve sosyal uçurumu anlattýlar
yapýtlarýnda. Köy ve köylü, Adana’daki pamuk tarlalarý,
gündelikçi iþçiler, varoþlarda oluþan yoksulluk,
fabrikalar, fabrika iþçileri, memurlar, devlet
yönetiminde görülen aksaklýklar… son dönem edebiyatçýlarýnýn
en çok iþledikleri konular oldu.
Bu parçadan aþaðýdakilerden hangisine ulaþýlabilir?
A) Ýkinci Dünya Savaþý’nýn yarattýðý sýkýntýlý ortam
sanat anlayýþlarýný etkilemiþtir.
B) Roman ve öykü türünde biçim yönünden
geliþmeler olmuþtur.
C) Daha önce denenmemiþ olan düz yazý türleri
denenmiþtir.
D) Tiyatroda tarihten ve mitolojiden yararlanýlmýþtýr.
E) Yazarlar toplumsal sorunlardan çok bireysel
konularý iþlemiþtir.
39. Aþaðýdakilerden hangisi ötekilerden farklý alandaki
yapýtlarýyla tanýnýr?
A) Haldun Taner
B) Güngör Dilmen
C) Recep Bilginer
D) Orhan Asena
E) Suut Kemal Yetkin
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
her yönüyle LYS 24 Diðer sayfaya geçiniz.
40. 1928’de ortaya çýkan bu grup, Beþ Hececiler’i ----
memleket edebiyatý anlayýþýna sahip olmakla suçlamýþlardýr.
Amaçlarýný “----” þeklinde açýklamýþlardýr.
Ýsimlerini, etrafýnda toplandýklarý “----” adlý dergiden
alýrlar.
Bu parçada boþ býrakýlan yerlere aþaðýdakilerden
hangisi konabilir?
A) gerçeklere dayanmayan - canlý, samimi ve
gerçekçi olmak - Yedi Meþale
B) Anadolu’yu konu alan - sanatý halka sevdirmek -
Meþale
C) insanýmýzdan uzak - sanatýn kalitesini yükseltmek
- Genç Kalemler
D) modasý geçmiþ - halka yakýn olmak - Genç
Kalemler
E) halktan uzak - sanata gereken deðeri vermek -
Yaprak
41. Edebiyatýmýzda bugünkü anlamýyla deneme türünde
ilk yazýlar ancak 20. yüzyýlýn baþlarýnda görülür.
Bu alanda öncülük edenlerin baþýnda ---- geldiðini
söyleyebiliriz. Onun, “Bize Göre” ve “Gurebahane-i
Laklakan” adlý kitaplarýnda yer alan bazý parçalar
birer örneksel deneme yazýsýdýr.
Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Ahmet Haþim’in B) Suut Kemal Yetkin’in
C) Nurullah Ataç’ýn D) Cemil Meriç’in
E) Salah Birsel’in
42. • Genellikle dörtlük nazým birimi kullanýlmýþtýr.
• Kafiye örgüsünde çapraz ve sarma kafiyeler de
yer almýþtýr.
• Hece ölçüsü kullanýldý. Bunun yanýnda serbest
nazým benimsenmeye baþlanmýþtýr.
• Þiirler sade, anlaþýlýr, açýk bir dille yazýlmýþtýr.
Aþaðýdakilerden hangisi özellikleri verilen bu
anlayýþa uygun þiirler yazmamýþtýr?
A) Faruk Nafiz Çamlýbel
B) Yusuf Ziya Ortaç
C) Orhan Seyfi Orhon
D) Enis Behiç Koryürek
E) Mehmet Akif Ersoy
43. Edebiyatýmýza getirdiði en önemli yenilik, ele aldýðý
konularý büyük bir sadelikle iþlemesidir. Bu konular,
yine sýradan insanlarýn yaþamlarý etrafýnda gezinir.
Öykücülüðe baþladýðý ilk yýllarda, dilde sadeleþmenin
öncüsü olan Ömer Seyfettin’in izinden gider;
ustalýk dönemine eriþtiðinde, hem Ömer Seyfettin’
den, hem de kendi çaðdaþlarýndan daha sade ve
düzgün bir dille yazmýþtýr. Üslubunda Çehov’un etkileri
açýkça görülür. Ancak, Çehov’un karamsar
bakýþýný tekrarlamaz. Kendi deyiþiyle; insanlara
yaþamak için ümit, kuvvet ve neþe veren yazýlardan
hoþlanýr, insanlarý karamsarlýða düþüren yazýlardan
hoþlanmaz.
Bu parçada tanýtýlan öykücü, aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Hüseyin Cahit Yalçýn
B) Sabahattin Ali
C) Refik Halit Karay
D) Memduh Þevket Esendal
E) Haldun Taner
44. Aþaðýdakilerin hangisinde, yazar hakkýnda yanlýþ
bilgi verilmiþtir?
A) Kemal Tahir: Konularýný cezaevi yaþantýlarýndan,
Kurtuluþ Savaþý’ndan, eþkýya menkýbelerinden
aldý. Gerçek bir Anadolu romaný oluþturdu.
Eserleri: Yorgun Savaþçý, Devlet Ana ...
B) Orhan Kemal: Hayatýna girmiþ yüzlerce kiþinin
kader ve direniþlerini yazdý. Sürükleyicilik, tabiilik,
gerçeklik eserlerinin özelliðidir. Eserleri:
Murtaza, Hanýmýn Çiftliði...
C) Yaþar Kemal: Genellikle Çukurova insanýnýn
hayat savaþlarýný þiirli bir dille yazdý. Folklor
unsurlarý ve güçlü doða tasvirleri görülür.
Eserleri: Ýnce Memed, Yer Demir Gök Bakýr,
Teneke...
D) Fakir Baykurt: Ýçinde doðup yetiþtiði köylülerin
hayatýný yazmýþtýr. Eserleri: Yýlanlarýn Öcü,
Týrpan...
E) Sait Faik Abasýyanýk: Konularýný daima Ege ve
Akdeniz kýyýlarýndan çýkardý; balýkçýlarý, sünger
avcýlarýný... iþledi. Eserleri: Merhaba Akdeniz,
Deniz Gurbetçileri...
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
25
her yönüyle LYS
45. Aþaðýdakilerden hangisi Garip (I. Yeni) þiirinin
özelliklerinden deðildir?
A) Þiirde ölçüyü býrakýp serbest þiir yazma yoluna
gittiler.
B) Uyaðýn þiir için gerekli ve önemli olduðunu
savundular.
C) Her þeyi þiirin konusu hâline getirdiler, böylece
þairane duygularý þiirden uzaklaþtýrdýlar.
D) Gündelik küçük sorunlar, halktan kiþiler,
sokak... þiire girdi.
E) Dilin sanatlardan arýndýrýlmýþ olarak doðal
biçimde kullanýlmasý gerektiðini savundular.
46. Bu akým; bir meseleyi, bir derdi ortaya koyarak,
topluma faydalý olmak istiyordu. Ýlk ürünleri, Anadolu
köy romancýlýðýdýr. Konularý iþçi-ýrgat hayatý,
sýnýf çatýþmalarý, grev-lokavt gibi durumlar, toprak-su
kavgalarý...
Bu parçada “bu akým” olarak belirtilen Türk
edebiyatý sanatçýlarýna verilen ad aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Ýkinci Yeniciler
B) Maviciler
C) Hisarcýlar
D) Toplumcu Gerçekçiler
E) Yedi Meþaleciler
47. Aþaðýdaki tür-yazar-eser eþleþtirmelerinden hangisi
yanlýþtýr?
A) Psikolojik roman - Peyami Safa - Dokuzuncu
Hariciye Koðuþu
B) Romantik roman - N. Kemal - Ýntibah
C) Realist roman - Dostoyevski - Suç ve Ceza
D) Natüralist roman - Emile Zola - Meyhane
E) Klasik roman - Victor Hugo - Sefiller
48. Aþaðýdakilerin hangisinde cümlenin baþýna
parantez içindeki sanatçý getirilirse bilgi yanlýþý
yapýlmýþ olur?
A) ---- Hececiler’in en ünlü þairidir. Önce aruz ölçüsüyle
aþk þiirleri yazmýþ daha sonra memleket
edebiyatýna yönelmiþtir. Þiirlerinde Anadolu
sevgisini anlatmýþtýr. (Faruk Nafiz Çamlýbel)
B) ----’ýn þiirlerinde sembolistlerin etkisi vardýr.
Sanatçýnýn þiirlerinde þuuraltý ve zaman önemli
kavramlardýr. (Ahmet Hamdi Tanpýnar)
C) ----, bir çevirisi nedeniyle üç yýllýðýna Bodrum
kalebentliðine gönderilir ve buraya yerleþir.
Eserlerinde, denizler, balýkçýlar, süngerciler
vardýr. (Halikarnas Balýkçýsý)
D) ----, deneme türünün Türk edebiyatýndaki en
önemli kiþisidir. Türkçeyi sadeleþtirme çalýþmalarýnýn
ateþli savunucusudur. Eserlerinde “ve”
baðlacýný Arapçadan geçti diye hiç kullanmaz.
(Suut Kemal Yetkin)
E) ----, hikâyelerini oldukça sade bir dille yazmýþtýr.
Ýþçileri, çocuklarý, aylak insanlarý özetle “küçük
insaný” anlatýr. Bu hikâyelerde deniz, adalar,
Ýstanbul, sahiller vazgeçilmez mekânlardýr.
(Sait Faik Abasýyanýk)
49. Eserleriyle çaðdaþ edebiyatýmýzda deneme türünün
geliþmesine büyük katkýlarda bulunan yazarlarýmýz
arasýnda Suut Kemal Yetkin’i, Orhan Veli Kanýk’ý,
Nurullah Ataç’ý, Sabahattin Eyüboðlu’nu, Mehmet
Kaplan’ý gösterebiliriz.
Yukarýda adlarý sayýlan yazarlardan hangisinin
parçada yer almasý uygun deðildir?
A) Suut Kemal Yetkin
B) Orhan Veli Kanýk
C) Nurullah Ataç
D) Sabahattin Eyüboðlu
E) Mehmet Kaplan
50. Hayata karýþan felsefe... Daha doðru söyleyiþle hayatýn
felsefesi... Ýnsan düþüncesinin özgürleþmesini
istiyor. “Sade, doðal, sýradan bir insanýn” düþüncelerinin
yansýmasý onunkiler. “Kitabýmýn konusu
benim” diyor. Ýnsanlarýn ortak duygularýný, noktalarýný
yansýtýyor. Zaten baþka türlü de eserinin bu
denli kalýcý olmasý olanaksýzdýr.
Bu parçada sözü edilen yazarýn, kitabýný hangi
türde yazdýðý söylenebilir?
A) Deneme B) Fýkra C) Söyleþi
D) Makale E) Aný
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A
her yönüyle LYS Diðer sayfaya geçiniz.
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
26
51. Bir yazarý ve yapýtlarýný deðerlendiren, kendi edebiyat
anlayýþýný savunurken karþýt anlayýþý çürütmeyi
amaçlayan ya da yayýmlanan yeni yapýtlarý konu
edinip okura tanýtma görevini yüklenen yazýlar ----
sayýlabilmektedir.
Bu cümlede boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) makale B) fýkra C) deneme
D) eleþtiri E) monografi
52. Orta Çað’da düþünce bakýmýndan unutulan veya
unutturulan insan, bu yüzyýllarda -17. ve 18. yüzyýllarda-
düþünen insaný aramaya ve yaratmaya baþlar.
Bu yüzyýllarda mantýk veya düþünme sanatý ile
düþünme ufkunu açan felsefe üzerine art arda eserler
ortaya çýkar. Amaç, düþünme yol ve metotlarýný
öðretmek ve dolayýsýyla doðru düþünmeye sevk
etmek olur. Ýnsaný insan yapanýn düþünce olduðu
fikri deðiþik kanallarla topluma sunulur.
Bu parçada sözü edilen geliþmeler, edebiyat
akýmlarýndan hangisine zemin hazýrlamýþtýr?
A) Klasisizm B) Romantizm
C) Realizm D) Parnasizm
E) Natüralizm
53. ----, edebiyatýmýza Servet-i Fünûn döneminde girdi.
Bu akýmý ilk tanýtan ve temsil eden sanatçýmýz Cenap
Þahabettin’dir. Bu sanatçý, daha sonra sembolist bir
çizgiye kaymýþtýr. Batý ölçüsünde olmamakla birlikte
Tevfik Fikret ve Yahya Kemal Beyatlý üzerinde etkileri
olmuþtur.
Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Klasisizm B) Romantizm
C) Realizm D) Parnasizm
E) Natüralizm
54. Bu tarz hikâyede giriþ, geliþme, sonuç gibi kronolojik
bir düzenlemeye gidilmez; bir aný, bir durumu,
ortamý, hayatýn bir kesitini, olaylarýn en çarpýcý yanýný
etkili bir þekilde vermeyi amaçlar. Üslupta þiirsellik
ve deneme türünü andýran bir anlatýmý vardýr. “Olay”
yerine “durum” öðesine aðýrlýk verilir.
Bu parçada sözü edilen hikâye türünün kurucusu
sayýlan yazar aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Alphonse Daudet
B) Guy de Maupassant
C) Stendhal
D) Anton Çehov
E) Andre Gide
55. ---- farký ilk kez bir yazarýn “Ben, kendim” diye
konuþuyor olmasý. Yazýlarýnda sadece kendinden
söz ediyor. Dünyaya kendince bakýyor. Sorunlarýndan,
sýkýntýlarýndan söz ediyor, paylaþýyor. Onun
bakýþý öylesine insani ki, hepimiz, her okuru onun
düþüncelerini paylaþýyor, kendi düþüncelerimizin,
hissettiklerimizin onun tarafýndan denemelere yansýtýldýðýný
düþünüyoruz.
Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilirse parça doðru biçimde tamamlanmýþ
olur?
A) Lamartine’in B) La Fontaine’in
C) Montaigne’in D) Moliere’in
E) La Bruyer’in
56. Yapýtlarýnýn kahramaný, çocuk yaþtayken sevdiði,
sonradan baþkasýyla evlenen, 24 yaþýnda da ölen
Beatrice’tir. Þiirlerinde insan kiþiliðini ve tutkularýný
baþarýyla anlatmýþtýr. Ýtalyancayý yazý dili yapmýþtýr.
En ünlü yapýtý, Ýlahi Komedya’dýr. Bu yapýtta Latin
þair Vergilius’la birlikte, sevgilisi Beatrice’i bulmak
için ahirete yaptýðý düþsel yolculuðu anlatýr.
Bu parçada sözü edilen þair aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Sappho B) Dante C) Tasso
D) Ariosto E) Ennius
A A A
Diðer sayfaya geçiniz.
her yönüyle LYS
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
27

lys edebiyat deneme sınavı - 3

1. Belki haziranda mavi benekli çocuksun Ah seni bilmiyor kimseler bilmiyor Bir şilep sızıyor ıssız gözlerinden Belki Yeşilköy'de uçağa biniyorsun Bütün ıslanmışsın tüylerin ürperiyor Belki körsün kırılmışsın telaş içindesin Kötü rüzgâr saçlarını götürüyor

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İmgelere yer verilmiştir.

B) Rediften yararlanılmamıştır.

C) Aliterasyon yapılmıştır.

D) "Yeşilköy" sözcüğüyle ad aktarması yapılmıştır.

E) Yinelemelerden yararlanılmıştır.

2. Sararan yapraklara basa basa yürüyorum

I

Gemici düğümüyle bağlıyorum kıtaları birbirine

II

Kendimi arıyorum sürekli meşgul çalıyor

III

Hayalin ateş almaya geliyor, bayağı kırgın

IV

İnmek istiyorum bu sensiz dünyadan, inemiyorum

V

Yukarıda numaralanmış dizelerin hangisinde imgeye başvurulmamıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

3. Dün gece, evimin bahçesinde oturmuş, tabiatın huzur veren konserini dinlerken gözüm birden gökyüzüne ta­kıldı ve sevdiceğim, kayan bir yıldız görünce ikimiz için de bir dilek tuttum, inleyişlerim, her ne kadar sana ulaş­masa da, bir şekilde aşkımdan haberdar olduğunu his­sediyorum. Göklerdeki binlerce yıldızdan daha parlak­sın benim için. Gün boyu seni bulmak için bir asker gibi tuttuğum nöbet, geceleri de devam ediyor.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlıştır?

A) Mecaz anlamlarıyla kullanılan sözcükler vardır.

B) Lirik anlatıma özgü nitelikler taşımaktadır.

C) Benzetmelerden yararlanılmıştır.

D) Olaylar, gözlemci figürün bakış açısıyla verilmiştir.

E) Dil, "heyecana bağlı işlev"de kullanılmıştır.

4. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde ve­rilen anlatım türüyle uyuşmamaktadır?

A) Monolog ve diyalog gibi yöntemlerden yararlanılır. (Söyleşmeye bağlı anlatım)

B) Yaşamdaki olayların gülünç ve alışılmadık yönleri yansıtılmaya çalışılır. (Fantastik anlatım)

C) Düşünce ve duygular kısa ve nesnel ifadelerle dile getirilir. (Öğretici anlatım)

D) Genellikle, tarihi olaylar ve kahramanlıklar işlenir. (Des­tansı anlatım)

E) Dil, "alıcıyı harekete geçirme işlevi"nde kullanılır. (Em­redici anlatım)

5. Ayrılık yakar yüreğimi yıllar yılı ey yâr

Yine de söyleyemem kimseye duymasın ağyar

Bu dizelerde olduğu gibi, şiirde aynı ünsüz harfle­rin tekrarlanmasından oluşan ahenge ne ad verilir?

A) Asonans

B) Hüsn-i talil

C) İç kafiye

D) Aliterasyon

E) Mecaz-ı mürsel

6. I. Grup II. GRUP

I. Koşma Kavuştak

II. Pişekâr Ortaoyunu

III. Türkü Gölge oyunu

IV. Karagöz Âşık edebiyatı

V. Şathiye

Yukarıda I. grupta verilen terimlerden hangisi, grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.

7. Divan sanatçıları mersiye türünde birçok yapıt ortaya

I

koymuştur. "Hüsn ü Aşk", "Hayrabat", "Harname".

II III IV

"Beng ü Bade" bu türün başarılı örneklerindendir.

V

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

8. I

Esridi Yunus'un canı

Yoldayım illerim kanı

Yunus düşte gördü seni

Sayrı mısın sağlar mısın

II

Köroğlu düşer mi yine şanından

Ayırır çoğunu er meydanından

Kırat köpüğünden düşman kanından

Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır

Bu iki dörtlük karşılaştırıldığında aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlış olur?

A) Halk şiiri geleneğine bağlı kalınmıştır.

B) Uyak düzenleri aynıdır.

C) Hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.

D) Ait oldukları şiirlerin son dörtlükleridir.

E) I. dörtlük "semai"den, II. dörtlük "taşlama"dan alın­mıştır.

9. Orda, derenin içinde

İki üç akçakavak

Tekerlekler döner, başım döner

Kavaklar yeşeriyor, dön geri bak

Orda, derenin içinde İki üç çırılçıplak

Alçacık damı düşündükçe

Gözlerim yaşarıyor, dön geri bak

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Serbest ölçüyle yazıldığı

B) Ahenk oluşturmak için yinelemelerden yararlanıldığı

C) Modern şiir geleneğine özgü özellikler taşıdığı

D) Epik şiire özgü niteliklerin ağır bastığı

E) Konuşma dilinin söz değerleriyle oluşturulduğu

10. Ağlarım çağlar gibi

Derdim var dağlar gibi

Ciğerden yaralıyım

Gülerim sağlar gibi

Her gelen bir gül ister

Sahipsiz bağlar gibi

Bu maniyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Artık (yedekli) mani olarak adlandırılır.

B) Benzetmelere yer verilmiştir.

C) Cinaslı uyak kullanılmıştır.

D) Uyak düzeni aabaca biçimindedir.

E) Rediften yararlanılmıştır.

11. Yusuf Has Hacip tarafından yazılan "Divan-ı Hikmet".

I II

"mutluluk veren bilgi" anlamına gelmektedir. Mesnevi

III IV

biçiminde oluşturulan yapıtta öğütler, sembolik kişiler

V

aracılığıyla verilmiştir.

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A) I. nin yerine "Ahmet Yesevi" getirilmeli

B) II. nin yerine "Kutadgu Bilig" getirilmeli

C) III. nün yerine "hakikatler eşiği" getirilmeli

D) IV. nün yerine "Müstezat" getirilmeli

E) V. nin yerine "gerçek kişiler" getirilmeli

12. I. Rubaileri ile tanınmıştır. (Ömer Hayyam)

II. Hicviyeleriyle tanınmıştır. (Nedim)

III. Mahallileşme akımının öncüsüdür. (Nefi)

IV. Sebk-i Hindi akımının temsilcisidir. (Şeyh Galip)

V. Divan edebiyatının kurucusudur. (Hoca Dehhani)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.

D) III. ve IV. E) IV. ve V.

13. Bir güneş gibi doğdun ömrüme

Temmuz ortasıydı takvimler sevgili

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Uzak diyarlara gittiğini söyledi kuşlar

Unutmak için bütün acılarını

B) Durgun okyanusları andırırdı gözleri

Nasıl da titrerdi baktığım zaman

C) O çay ağır akar, yorgun mu bilmem

Mehtabı hasta mı, solgun mu bilmem

D) Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu'yu

Bir baştan başa selam götürür

E) Rüzgâr söylüyor şimdi o yerlerde

Bizim eski şarkımızı, ah şarkımızı

14. Eski Türklerde —, — adı verilen cenaze törenlerinde söylenirdi. Ölen kişinin kahramanlıkları, ölümünün verdiği üzüntü saguların içeriğini oluştururdu. Bu şiir­lerde dile getirilen üzüntü yalnızca ölen kişinin yakın­larının ve onu tanıyanlarının üzüntüsü değildir, toplu­mun yasına doğadaki bütün varlıklar ortak edilir. Acun Begi (Dünya imparatoru) diye anılan —, İran Şahı Keyhüsrev tarafından tuzağa düşürülerek öldürülmesi üzerine söylenen şiir, bu türün başarılı bir örneğidir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağı­dakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?

A) koşuk - yuğ - Alp Er Tunga'nın

B) sav - sığır - Oğuz Kağan'ın

C) ağıt - şölen - Alp Er Tunga'nın

D) sagu - yuğ - Alp Er Tunga'nın

E) destan - sığır - Oğuz Kağan'ın

15. Hoca ormana gitmiş. Oturmuş bir dalın üstüne, başla­mış kesmeye. Aşağıdan geçen bir yolcu Hoca'ya ses­lenmiş: "Be adam! İnsan oturduğu dalı keser mi? Şim­di düşeceksin." Hoca adama aldırmamış; işine devam etmiş. Az sonra dal kırılmış. Hoca birden yere düşmüş. Düştüğü yerden perişan bir halde seslenmiş: "Düşece­ğimi bildin, ne zaman öleceğimi de söyle bari!"

Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek gösteri­lebilir?

A) Kanıtlayıcı anlatıma

B) Tartışmacı anlatıma

C) Emredici anlatıma

D) Mizahi anlatıma

E) Gelecekten söz eden anlatıma

16. (I) "Kitab-ı Dede Korkut", bütünüyle manzum biçimde oluşturulmuş bir yapıttır. (II) Hikâyelere adını veren ve öykülerin anlatıcısı durumunda olan Dede Korkut'un kimliği hakkında kesin bilgi yoktur. (III) Adı efsanelere karışmış bir Oğuz ozanıdır. (IV) Hikâyelerde sık sık or­taya çıkan Dede Korkut, toplumun sorunlarını çözer, öğütler verir, törenleri yönetir, çocuklara ad verir. (V) Her hikâyenin sonunda dua ederek öyküyü bitirir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

17. Bir safa bahşedelim gel şu dil-i nâşâde

Gidelim serv-i revanim yürü Sadabâd'e

İşte üç çifte kayık iskelede âmâde

Gidelim serv-i revanim yürü Sadabâd'e

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Aliterasyon yapılmıştır.

B) Uyaktan yararlanılmıştır.

C) Bir şarkının son dörtlüğüdür.

D) II. ve IV. dizeler nakarattır.

E) Yabancı sözcüklerle kurulmuş tamlamalara yer verilmiştir.

18. - Eserlerinizi oluştururken nasıl bir ruh halinde oluyor­sunuz, ürününüzü ortaya koyarken nasıl bir çaba sarf ediyorsunuz, yoksa yazı kendiliğinden mi ortaya çıkı­yor?

- Hiçbir yazı kendiliğinden ortaya çıkmaz. Eğer böyle yazanlar varsa, yazdıklarının ne kertede edebiyat de­ğeri taşıdığından kuşku duymak gerekir. Öyle bir çırpı­da çıkmaz bu işler, üzerinde çalışmak gerekir.

Bu parça biçim ve içerik özelliklerine göre aşağı­dakilerin hangisinden alınmış olabilir?

A) Makaleden

B) Söylevden

C) Denemeden

D) Fıkradan

E) Mülakattan

19. Cıvıl cıvıl olur bahçesi okulların her sabah

Koşuşur masmavi önlükler bir sağa bir sola

Bu dizelerdeki altı çizili bölümde aşağıdaki açıkla­malardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?

A) Bir sözü, benzetme amacı gütmeksizin başka bir söz yerine kullanma

B) Bir olayı ya da durumu, gerçekte olduğundan da­ha üstün gösterme

C) Bir sözcüğü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanma

D) İnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma

E) Bir varlığı anlatmak amacıyla, ona benzetilen baş­ka bir varlığın adını kullanma

20. Dize ortalarında bulunan ve dize sonlarındaki uyakla uyumlu olan ses benzerliğine iç uyak denir.

Aşağıdaki beyitlerden hangisi bu cümlede söyle­nene örnek gösterilir?

A) Yâ Rab belâ-yı aşk ile kıl âşinâ beni

Bir dem belâ-yı aşktan etme cüda beni

B) Bağa sensiz bakamam çeşmime âteş görünür

Gül-i handanı değil serv-i hırâmânı bile

C) Nedir ey şûh bu bî-hûde gazab n'oldu sana

Meşrebin düşmen-i nâz idi aceb n'oldu sana

D) Erişip bahara bülbül yenilendi sohbet-i gül

Yine nevbet-i tahammül dil-i bî-karâra düştü

E) Canıma bir merhaba kıldı ezelde çeşm-i yâr

Şöyle mest oldum ki gayrin merhabasın bilmedim

21. Dil özellikleri dikkate alınırsa aşağıdaki dizelerden hangisinin Divan Edebiyatı dönemine ait olduğu söylenemez?

A) Her bâbda bir derde düürür derbeder-i aşk

Hââ ki kedersiz geçile rehgüzer-i aşk

B) Hevâ-yı aşka uyup kûy-i yâra dek gideriz

Nesîm-i subha refikiz bahara dek gideriz

C) Bir hümâdır kim şikâr etmiş niçe ankâları

Evc-i hüsnünde senin bâz eyleyip per perçemin

D) Bülbüller kırılır umutsuzluktan yalnızlık korusunda

Eylül dağılmış gönül tenha çalgılar kış uykusunda

E) Bâis-i bünyâd-ı hüsnün kalb-i vîrândır senin

Zülfün ejder gösteren bu genc-i pinhândır senin

22. Döneminin tanınmış şairlerinden olan Şeyhi, tasavvufi

I

düşüncelerini şiirleriyle yaymaya çalışmıştır. En önem­li eseri

"Mantıku't Tayr" dır. Bu mesneviyi, İranlı şair

II III

Feridüddin Attar'dan Türkçeye çevirmiştir. Eserde

IV

tasavvufi olaylar sembollerle anlatılmaktadır.

V

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A) I. nin yerine "Gülşehri" getirilmeli

B) II. nin yerine "Hadikatü's Süeda" getirilmeli

C) III. nün yerine "terci-i benti" getirilmeli

D) IV. nün yerine "Ömer Hayyam'dan" getirilmeli

E) V. nin yerine "toplumsal olaylar" getirilmeli

23. Dış dünya, olduğu gibi değil; hissedildiği, algılandığı, duyulduğu gibi yansıtılmalıdır. Anlatımda açıklıktan kaçınılmalı, duygular "telkin" yoluyla duyurulmaya ça­lışılmalıdır. Şiir, açıklayıcı işlevinden ve kalıplaşmış bir hitabetten kurtarılmalıdır. Bireyin duygusal yaşantısı dolaysız bir anlatım yerine simgelerle yüklü ve örtük bir dille anlatılmalıdır. Şiir yazarken mutlaka sözcükle­rin müzikal ve çağrışım gücünden yararlanılmalıdır.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada şiir anlayışı belirtilen sanatçılardan biri olabilir?

A) Paul Valery

B) Victor Hugo

C) John Steinbeck

D) Guy de Maupassant

E) Aleksandre Dumas Pere

24. I. Aşka ilişkin acı, mutluluk gibi içli duyguların dile getirildiği gazellerdir. (Şuhane gazel)

II. İçki, yaşama boş verme, yaşamdan zevk alma gibi konularda yazılan gazellerdir. (Rindane gazel)

III. Öğretici nitelikleri ağır basan gazellerdir. (Hakimane gazel)

IV. Dizelerinin ortalarında uyak bulunan gazellerdir. (Musammat gazel)

V. Kadınları ve ten zevklerini konu edinen gazellerdir. (Âşıkane gazel)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen gazel türlerinden hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.

D) III. ve IV. E) IV. ve V.

25. (I) Natüralistler, insanın bütün özelliklerinin tüm çıplak­lığı ile ortaya çıkarılıp yansıtılmasını amaçlamışlardır. (II) Onlara göre sanat, toplumsal çirkinlikleri ortaya çı­karacak olan bir araçtan ibarettir. (III) Bu yüzden natü­ralistler; yapıtlarında yaşamın çirkin ve iğrenç sahne­lerini anlatmaktan çekinmemişlerdir. (IV) Bunu yapar­ken yalın bir dil kullanmış, anlaşılır bir anlatımı tercih etmişlerdir. (V) Daha çok şiir alanında gelişme göste­ren bu akımın temsilcileri öykü alanında da başarılı ya­pıtlar ortaya koymuşlardır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

26. I. Vatan şairi olarak bilinir. (Namık Kemal)

II. Edebiyatımızda yazı makinesi olarak tanınmıştır. (Ahmet Mithat)

III. "Durub-ı Emsal-i Osmaniye" adlı yapıtında atasöz­lerini toplamıştır. (Ahmet Vefik Paşa)

IV. Türkçenin İslam öncesi gelişmesini ve lehçelerini inceleyen "Lehçe-i Osmanî" adlı önemli bir sözlük hazırlamıştır. (Şinasi)

V. Öykü ve roman konularını İstanbul sınırları dışına çıkararak, ilk kez edebiyatımızda köy yaşamını ko­nu edinmiştir. (Nabizade Nazım)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.

D) III. ve IV. E) IV. ve V.

27. —, şiirlerinde romantizmin etkisinde kalmış, daha çok, karamsar duyguları işlemiştir. Eski edebiyatı sa­vunan Muallim Naci ve çevresiyle girdiği edebiyat tar­tışmalarıyla Edebiyat-ı Cedide akımının doğmasına zemin hazırlamıştır. Böylece, Batı edebiyatının ve yeni düşüncelerin yeni kuşaklara benimsetilmesinde önem­li rol oynamıştır. — adlı romanında, romantizmin insanı komik durumlara düşürdüğünü göstermek istemiştir.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A) Nabizade Nazım - Karabibik

B) İbrahim Şinasi - Şair Evlenmesi

C) Recaizade Mahmut - Araba Sevdası

D) Samipaşazade Sezai - Sergüzeşt

E) Abdülhak Hamit Tarhan - Macera-yı Aşk

28. Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangi­si yanlıştır?

A) Edebiyatımızda ilk tarihi romanı kaleme almıştır.

B) Şiirlerinde, biçim ve dil bakımından Divan edebiya­tına bağlı kalmıştır.

C) Tiyatro ile ilgili düşüncelerini de "Talim-i Edebiyat" adlı yapıtında dile getirmiştir.

D) Oyunlarını yalın bir dille yazmıştır.

E) Edebiyatı, toplumu geliştirmek için bir araç olarak kullanmıştır.

29. Falih Rıfkı Atay'ın başarılı yapıtlarından ------ ile ------ “Anadolu Notları" adlı yapıtı, gezi türünün önemli ör­neklerindendir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı­dakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Bizim Akdeniz - Refik Halit Karay'ın

B) Denizaşırı - Yakup Kadri'nin

C) Tuna Kıyıları - Reşat Nuri'nin

D) Çankaya - Halide Edip'in

E) Hac Yolunda - Ziya Gökalp'in

30. Şinasi'nin yazdığı tek oyun ve edebiyatımızdaki ilk ti­yatro olan "Zor Nikâhı" adlı komedide, görücü usulüy­le evlenme, alaylı bir anlatımla eleştirilir.

Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisin­de belirtilmiştir?

A) "Zor Nikâhı" adlı oyunu Şinasi değil, Ahmet Vefik Paşa yazmıştır.

B) Şinasi birden fazla oyun yazmıştır.

C) "Zor Nikâhı"nın konusu görücü usulüyle evlenme değil, mutsuzlukla biten bir aşk hikâyesidir.

D) "Zor Nikâhı" edebiyatımızdaki ilk tiyatro değil, ilk romandır.

E) Şinasi'nin yazdığı oyun, "Zor Nikâh” değil, “Şair Evlenmesi”dir.

31. I. "Şehir Mektuplarında İstanbul'un gündelik yaşa­mını yansıtmıştır. (Mehmet Rauf)

II. Mensur şiirlerini "Siyah İnciler" adlı yapıtında topla­mıştır. (Ahmet Rasim)

III. Eleştirilerini ve makalelerini "Kavgalarım" adlı yapı­tında toplamıştır. (Hüseyin Cahit Yalçın)

IV. Sosyete yaşamını ele aldığı "Salon Köşelerinde" adlı romanıyla bilinir. (Safveti Ziya)

V. Şiir hakkındaki düşüncelerini, "Şiir Hakkında Bazı Mülahazalarda dile getirmiştir. (Ahmet Haşim)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.

D) III. ve IV. E) IV. ve V.

32. Ateşi bir türlü düşürülemeyen İkbal, gitgide kötüleş­mekte, ateşler için de sayıklamaktadır. Bir gece, ağa­beyini yanına çağırır ve o geceden sonra Ahmet Ce­mil, kız kardeşini gece gündüz hiç yalnız bırakmaz. Bir gece İkbal, annesi ve Seher'in kolları arasında çırpın­maya başlar. Ahmet Cemil, kardeşini kolları arasına alarak, sımsıkı sarılır ve iki kardeşin kolları son kez bu­luşur. İkbal, ağabeyinin kolları arasında can verir. İk­bal, derin bir yas içinde toprağa verilir. Ahmet Cemil eve döndüğünde kız kardeşinin odasına girip doya doya ağlar. Hayatından yarım yüzyıl geçmiş gibi çök­müş ve yaşlanmıştır.

Bu parçada sözü edilen yapıt, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aşk-ı Memnu B) Mai ve Siyah

C) Ferdi ve Şürekâsı D) Hayal İçinde

E) Kırık Hayatlar

33. Edebiyat-ı Cedide şiiri ile ilgili olarak aşağıdakiler­den hangisi söylenemez?

A) Batı şiirinden alınan biçimler kullanılmıştır.

B) Parnasizm akımının etkisinde kalınmıştır.

C) Genellikle, aruz ölçüsü kullanılmıştır.

D) Daha çok, toplumsal konularda şiirler yazılmıştır.

E) Yepyeni tamlamalara yer verilmiştir.

34. Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama bir­likte verildiği yapıtla ilgili değildir?

A) Şatırzâde Şöhret Bey alafrangalığa özenir, Madam Potiş adlı bir kadınla yaşamak ister. (Şık)

B) Bihter, İstanbul'un meşhur simalarından Firdevs Hanım'ın kızıdır. (Aşk-ı Memnu)

C) Romanda gelişen yasak aşk, Suat Hanım'la Necip'in bir yangında ölmeleriyle biter. (Hayal İçinde)

D) Dehri Efendi, bilim, fen ve edebiyat meraklısıdır; iyi Fransızca bilir. (Mürebbiye)

E) Ömer Behiç, ailesinin haberi olmadan tıp fakültesi­ne kaydını yaptırır. (Kırık Hayatlar)

35. Ahmet Haşim ile ilgili olarak aşağıdakilerden han­gisi yanlıştır?

A) Müzikaliteyi önemsediğinden, bütün şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.

B) Şiirlerinde, ağır ve sanatlı bir dil kullanmıştır.

C) Sembolizm akımından etkilenmiştir.

D) "Bize Göre" düzyazı türünde bir yapıtıdır.

E) Şiirlerini "Piyale" ve "Nadide" adlı yapıtlarında top­lamıştır.

36. Edebiyatımızda halkın anlayabileceği bir dille, halk için

I

yazma ilkesi Milli Edebiyat döneminde Şinasi ile başla-

II III

mıştır. Yine bu dönemde Ziya Paşa da şiirimizin, halk

IV

diliyle ve hece ölçüsüyle yazılması gerektiğine dikkatleri

V

çekmiştir.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

37. Biz o şi'ri isteriz ki çifte giden babalar

Ekin biçen genç kızlarla odun kesen analar

Yanık sesin dinlerlerken gözyaşların silsinler

Başlarını açık beyaz sinesine koysunlar

Yüreğinin, özleriyçün çarpındığın duysunlar

Bu çarpıntı, bu ses nedir' Neler diyor? Bilsinler

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurul­duğunda, yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden han­gisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

A) İlhan Berk

B) Mehmet Emin Yurdakul

C) Sezai Karakoç

D) Orhan Veli Kanık

E) Melih Cevdet Anday

38. Aşağıdakilerden hangisi Milli Edebiyat akımının ilkelerinden biri değildir?

A) Türkçede kullanılan Arapça ve Farsça dilbilgisi ku­ralları kaldırılmalı

B) Başka Türk lehçelerinden sözcük alınmamalı

C) Konuşmada İstanbul ağzına uyulmalı

D) Konuşma diline girmiş Arapça ve Farsça sözcükler atılmamalı

E) Edebiyatta tümüyle evrensel nitelikler öncelikli ol­malı

39. 1911'de Genç Kalemler dergisinde Turan adlı şiirini ya-

I II III

yımlayarak "Bütün Türkçülük" düşüncesini benimsedi­ğini

duyuran Ziya Osman Saba, şiirde hece ölçüsünü ve

IV V

Türkçeyi yerleştirmede etkili olmuştur.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

40. (I) Anadolu'yu çocukluğundan başlayarak tanıyan Re­şat Nuri Güntekin, en çok Anadolu'nun bilinmezlik içinde oluşundan etkilenmiştir. (II) "Çalıkuşu" ve "Yeşil Gece" onun Anadolu'yla ilgili romanlarıdır. (III) "Eski Hastalık", "Yaprak Dökümü", "Acımak" ise eğitimle bir­likte toplumdan aileye yöneldiği romanlarıdır. (IV) Bir­çok yazar gibi istibdat yıllarından etkilenen yazar, "Damga", "Harabelerin Çiçeği" romanlarında bu ko­nuya değinmiştir. (V) "Dudaktan Kalbe", "Seviyye Ta­lip", "Tatarcık" romanlarında ise bireysel konuları ele alınmıştır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

41. "Sinekli Bakkal" romanının başkahramanı Rabia ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Kişiliğinin oluşmasında emekli bir bakan olan de­desi Naim Efendi etkili olmuştur.

B) Kız Tevfik diye bilinen ortaoyuncusunun kızıdır.

C) Ramazan ayında camileri gezer mukabele okur ara sıra mevlitlere çağrılır.

D) Selim Paşa'nın konağına gitmesiyle geleneklerine bağlı, ancak Batı eğilimli bir karakter sergiler.

E) Mevlevi olan Vehbi Dede'den musiki dersi alır.

42. Cumhuriyet Dönemi edebiyatımızda Anadolu'nun de­ğişik bölgelerindeki köy yaşamı birçok yapıta konu ol­muştur. — Yılkı Atı, — Yılanların Öcü, —- Ortakçının Oğlu romanları bunun başarılı örneklerindendir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) Orhan Kemal'in - Halikarnas Balıkçısı'nın - Saba­hattin Ali'nin

B) Dursun Akçam'ın - Kemal Bilbaşar'ın - Necati Cumalı'nın

C) Kemal Tahir'in - Tarık Buğra'nın - Samim Kocagöz'ün

D) Halikarnas Balıkçısı'nın - Memduh Şevket'in - Sa­bahattin Ali'nin

E) Abbas Sayar'ın - Fakir Baykurt'un - Talip Apaydın'ın

43. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) Halide Edip, 'Ateşten Gömlek" ve "Vurun Kahpe­ye" adlı romanlarıyla Anadolu'ya açılmış, Milli Mü­cadele yıllarında Anadolu'nun çeşitli sorunlarını yansıtmıştır.

B) Sadri Ertem, "Çıkrıklar" romanında endüstride baş­layan gelişme nedeniyle dokuma tezgâhlarının durmasının meydana getirdiği işsizlik sonucu köy­den kente başlayan göçü ele almıştır.

C) Sabahattin Ali'nin ilk romanı olan "Kuyucaklı Yu­suf", Anadolu'da bir kasabanın toplumsal yapısını, aşk öyküsüyle süsleyerek verir.

D) Memduh Şevket Esendal, ilk romanı "Huzur"da, II. Abdülhamit döneminde İstanbul'da yaşayan bir paşa ailesinin yaşamını ele alır.

E) Mithat Cemal Kuntay, tek romanı olan "Üç istanbul"da, Abdülhamit'in istibdat yönetiminin son yıl­larından başlayarak, II. Meşrutiyet, ittihat ve Terak­ki ile Mütareke yıllarının İstanbul’unu verir.

44. Doğu Anadolu'yu anlatan "Cemo" ve "Memo" roman-

I II

larıyla tanınan Kemal Bilbaşar, "İnce Memed" romanın­da

III IV

Kaynarca Antlasması'ndan sonraki yılları ele alır.

V

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

45. (I) Yakup Kadri'nin, Anadolu'ya açılışının romanı "Ya-ban"dır. (II) Olaylarının Eskişehir, Kütahya, Simav do­laylarında geçtiği romanda Milli Mücadele yıllarının Anadolu'su verilirken, köyün ve köylünün durumu yansıtılır. (III) "Çankaya" romanında Milli Mücadele yıl­ları ile Cumhuriyet'in ilk yıllarının Ankara'sı verilerek bir kalkınışın öyküsü anlatılır. (IV) "Kiralık Konak" roma­nında, Tanzimat döneminden başlanarak, kuşaklar arasındaki çatışma verilir. (V) İki cilt halinde yayımla­nan "Panorama" romanında Cumhuriyet'in ilanından 1952'ye değin geçen yılların değerlendirilmesi yapılır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

46. Kemal Tahir, "Yorgun Savaşçı"; Samim Kocagöz,

I II III

"Kalpaklılar" adlı oyunlarında Kurtuluş Savaşı yıllarımı-

IV V

za ışık tutmuşlardır.

Bu cümlede numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

47. Dilde özleşme hareketinin savunucularındandır. Türkçedeki yabancı sözcükleri kullanmamış, dille düşünce arasında dolaysız bir ilişki olduğunu, somut düşünme geleneğinin doğabilmesi için kavramların saydam, hangi kökten geldiklerinin anlaşılır olması gerektiğini vurgulamıştır. Bazı yazılarında arı Türkçe kullandığı için anlaşılmaz olarak sert bir biçimde eleştirilmiştir. Deneme ve eleştiri türündeki yapıtlarıyla yazınımızın gelişimine katkıda bulunmuştur.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Suut Kemal Yetkin

B) Nurullah Ataç

C) Cevdet Kudret Solok

D) Falih Rıfkı Atay

E) Refik Halit Karay

48. Edebiyatımızda bazı yazarlar belli yapıtlarıyla öne çık­mıştır. Nitekim. — öne çıkan yapıtı —

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin getirilmesi uygun değildir?

A) Orhan Kemal'in - Tanrılar ve İnsanlar'dır

B) Rıfat Ilgaz’ın - Hababam Sınıfı'dır

C) Sait Faik Abasıyanık'ın - Semaver'dir

D) Ahmet Hamdi Tanpınar'ın - Beş Şehir'dir

E) Melih Cevdet Anday'ın - Mikado'nun Çöpleri'dir

49. Yusuf Ziya Ortaçla ilgili aşağıdaki yargılardan han­gisi yanlıştır?

A) Fıkralarıyla, edebiyatımıza siyasal mizahın başarılı örneklerini kazandırmıştır.

B) "Akından Akına" ve "Yanardağ" şiir türünde yapıtla­rıdır.

C) Beş Hececiler topluluğuna dahil olduktan sonra şi­irlerini hece ölçüsüyle yazmaya başlamıştır.

D) "Şermin" adlı yapıtında çocuk şiirlerini bir araya getirmiştir.

E) "Binnaz" adlı oyunu, hece ölçüsüyle yazılmış başa­rılı bir tiyatro yapıtıdır.

50. Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama ay­raç içinde verilen sanatçıyla ilgili değildir?

A) Edebiyatımızda, tek romanı olan, köy yaşamını an­lattığı "Küçük Paşa" adlı yapıtıyla tanınmıştır. (Ebu-bekir Hazım Tepeyran)

B) Midas'ın Kulakları, Midas'ın Altınları, Midas'ın Kör­düğümü adlı yapıtları, absürd tiyatronun başarılı örnekleridir. (Güngör Dilmen)

C) "Sahnenin Dışındakiler" ile "Saatleri Ayarlama Ens­titüsü" adlı romanlarında da iki uygarlık arasında bocalayan Türk toplumunu resmetmiştir. (Ahmet Hamdi Tanpınar)

D) "Server Bedii" takma adıyla yayımladığı "Cingöz Recai" isimli polisiye dizi romanları büyük ilgi gör­müştür. (Peyami Safa)

E) "Lüzumsuz Adam", "Mahalle Kahvesi", "Havada Bulut" gibi öykülerinde; esnaf, işsizler, aylaklar gi­bi dertli insanlara, toplumun acı çeken kesimlerine eğilmiştir. (Ömer Seyfettin)

51. I. Devrin ileri gelenleri ile yaptığı röportajlarını "Diyor­lar ki" adı ile kitap haline getirmiştir. (Ruşen Eşref Ünaydın)

II. Dilimizin gelişmesinde ve özellikle Cumhuriyet'ten sonraki Türk gezi edebiyatının oluşumuna öncülük yapmıştır. (Falih Rıfkı Atay)

III. "Tütün Zamanı", "Acı Tütün", "Yağmurlar ve Top­raklar" adlı romanlarında tütün ekicilerinin ve tütün işçilerinin sıkıntılarını, yaşam koşullarını dile getir­miştir. (Necati Cumalı)

IV. "Küçük Ağa", "Küçük Ağa Ankara'da" romanlarıyla Kurtuluş Savaşı'nı anlatan yazarlar arasına katılır. (Attilâ İlhan)

V. Sokaktaki Adam ve Zenciler Birbirine Benzemez adlı romanlarında kent insanının yaşayışına, sorun­larına eğilmiştir. (Tarık Buğra)

Yukarıda numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

A) I. ve II. B) l. ve V. C) II. ve III.

D) III. ve IV. E) IV. ve V.

52. Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama ayraç içinde verilen sanatçının yapıtıyla ilgili değildir?

A) Bu oyununda, insanın kötü şeyler yapsa da mutlulu­ğu yakalayacağını söyleyen Tanrı ile bunun tersini savunan Mefistofeles iddiaya girer. (Goethe)

B) Normal bir evliliğin mutluluğuyla evlilik dışı bir aş­kın yol açtığı düş kırıklıklarını Anna'nın kişiliğinde yansıtmıştır. (Tolstoy)

C) Çarpık adalet anlayışını, vicdanının verdiği acıya da­yanamayıp suçunu polise itiraf Raskolnikov'la irde­lemiştir. (Dostoyevski)

D) Danimarka Prensi Hamlet, derin bir acıya kapılarak öç almaya karar verirse de bunu bir türlü gerçek­leştiremez. (Shakspeare)

E) Werther, büyük kentin yarattığı ruhsal çöküntüden doğaya kaçarak Wahlheim'e yerleşen aydın bir gençtir. (Gogol)

53. -—, yapıtlarıyla -— öncülüğünü yapmıştır. Yapıtlarında, daha çok, yaşadığı dönemin siyasal, ekonomik ve toplumsal sorunlarının birey üzerindeki etkilerini; in­sanların yükselme tutkusu, para kazanma hırsı gibi konuları işlemiştir. Yapıtlarında nedenselliği ve olayla­rın arka planıyla ile karakterler arasındaki ilişkiyi açık­lamakta ustadır. "Eugenie Grandet" ve "—-" tanınmış yapıtlarındandır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağı­dakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?

A) Emile Zola - natüralizmin - Germinal

B) Gustave Flaubert - realizmin -'Madam Bovary

C) Victor Hugo - romantizmin - Sefiller

D) Honore de Balzac - realizmin - Vadideki Zambak

E) Lamartine - romantizmin - Graziella

54. Aşağıdakilerden hangisi Maksim Gorki, Balzac ve Charles Dickens'ın ortak özelliğidir?

A) Modern öykücülüğün öncüleri olmaları

B) Realizm akımının temsilcileri olmaları

C) Romantik dramın ilkelerini belirlemeleri

D) Fransız edebiyatı sanatçıları olmaları

E) Öykülerinde natüralizme bağlı kalmaları

55. Yazıldıkları dönemden bu yana uzun zaman geçmesi­ne rağmen; Üç Silahşorlar, Parma Manastırı, Oliver Twist, İhtiyar Adam ve Deniz adlı yapıtların hâlâ okun­masını sadece içeriklerine bağlamak doğru değildir.

Bu cümlede yapıtı anılmayan sanatçı aşağıdakiler­den hangisidir?

A) Stendhal

B) John Steinbeck

C) Ernest Hamingway

D) Charles Dickens

E) Aleksandre Dumas Pere

56. Romanda baba ve oğul karakterleri iki Rus jenerasyo­nu arasındaki artan bölünmüşlüğü, Yevgeny Bazarov ise nihilist görüşleri ve eski düzen karşıtlığı ile "ilk Bol­şevikleri temsil eder. —, bu romanı, 1830'ların libe­ralleri ile güçlenen nihilist hareket arasında artış gös­teren kültürel sınıfçılığa tepki olarak yazmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Çehov B) Turgenyev

C) Gogol D) Tolstoy

E) Dostoyevski