17
1. Aþaðýdaki dizelerde uyaklar harflerle gösterilmiþtir.
Bakýp imreniyorum akýnýna a
Þehrin üstünden geçen bulutlarýn, b
Belki gidiyorlar yakýnýna a
Rüyamýzý kuþatan hudutlarýn. b
Evler, aðaçlar, sular, ben bu an c
Sanki bulutlarla bir, akýyoruz; d
Onlarýn hevesine uyaraktan c
Cenup ufuklarýna bakýyoruz. d
Biz de hafif olsaydýk bir rüzgârdan, e
Yer alsaydýk þu bulut kervanýnda, f
Güzele ve yeniye doðru koþan e
Bu sonrasýz gidiþin bir yanýnda; f
Hangi harflerle gösterilmiþ dizelerde redif yoktur?
A) a-c B) b-d C) c-e D) c-f E) d-f
2. Ben ölürsem akþamüstü ölürüm
Çocuklar sinemaya gider
Yüzümü bir çiçeðe gömüp
Aðlamak gibi isterim
Derinden bir tren geçer
Bu dizeler için aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Günlük konuþma dilinin yapýsý bozularak yeni
bir þiir dili yaratýlmaya çalýþýlmýþtýr.
B) Belli bir biçimsel kalýba baðlý kalýnmamýþtýr.
C) Yaþanan dönemin toplumsal sorunlarý dile getirilmiþtir.
D) Anlatýmda öyküleme ve mantýksal bütünlük
kaygýsý gözetilmemiþtir.
E) Þair, kiþisel duygulanmalarýný dile getirmiþtir.
3. Aþaðýdaki dizelerden hangisinde ötekilerden
farklý bir uyak kullanýlmýþtýr?
A) Ölmüþ o, ayrý düþmüþ sürüden,
Ayaklarý dýþarda örtüden.
B) Ölmüþ herkes gibi ölen insan,
Yalnýz ayaklar kalmýþ yaþayan.
C) Ardýndan ölüme düþen baþýn
Ýki kardeþ bakakalmýþ þaþkýn.
D) Der ki, bu ayaklarý görenler,
Baþým deðilmiþ düþünen meðer.
E) Ayaklarým, az gide uz gide,
Ayaklarým, ümitler peþinde!
4. Bir avuç ýþýktý incecik yüzü,
Gözleri geceler gibi derindi;
Ýçine baþýmýn her an düþtüðü
Avuçlarý sudan daha serindi.
Bu dizeler için aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Çapraz biçimde uyaklanmýþtýr.
B) Benzetmeler yapýlmýþtýr.
C) Ýkinci ve dördüncü dizelerde zengin uyak ve
redif vardýr.
D) Lirik özellikler gösteren bir sevgi þiiridir.
E) Söyleyiþi ve konusuyla Halk þiiri özellikleri
göstermektedir.
Diðer sayfaya geçiniz.
her yönüyle LYS
DÝKKAT : 1. Bu testte toplam 56 soru vardýr.
2. Cevaplamaya istediðiniz sorudan baþlayabilirsiniz.
3. Cevaplarýnýzý, cevap kaðýdýnýn Türk Dili ve Edebiyatý Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz.
4. Sayfalar üzerindeki boþ yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz.
5. Sýnav süresi 85 dakikadýr.
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDEBÝYATI TESTÝ
5. Aþaðýdaki dizelerden hangisi pastoral bir þiirden
alýnmýþtýr?
A) Erirken sýcakta yaz kokularý,
Ne hoþtur, ne hoþtur kýr uykularý!
B) Seni düþünmek güzel þey, ümitli þey,
Dünyanýn en güzel sesinden
En güzel þarkýyý dinlemek gibi bir þey...
C) Uzaktadýr her þey, hep... yalnýz ölüm,
Her yerde, her an yakýnýmýz ölüm.
D) Bir incesaz ki süreklidir yaprak döken korularda
Çýlgýnlýklarý oluþturur en çapraþýk duygularda
E) Hüzün geldi baþköþeye kuruldu
Yoruldu yüreðim yoruldu.
6. (I) Çaðdaþ þiir geleneðimiz,eski þiirimizin temelleri
üzerinde ilerlemiþ ama asýl kimliðini Batý þiirinin etkisiyle
oluþturmuþtur. (II) Eski þiirin ölçü ve uyak
anlayýþý önceleri aynen sürdürülmüþtür. (III) Sonraki
dönemde ise “kulaða göre uyak” anlayýþý benimsenmiþtir.
(IV) Dilde yenileþme çabalarý istenen sonucu
vermese de konu tamamen deðiþmiþtir.
(V) Kalýplaþmýþ konularýn yerini günlük yaþam kaynaklý
konular almýþtýr.
Bu parçadaki numaralanmýþ cümlelerin hangilerinde
þiirin ahenk özellikleriyle ilgili bir deðerlendirme
yapýlmýþtýr?
A) I. ve III. B) I. veV. C)II. ve III.
D) II. ve V. E) IV. ve V.
7. Ilýk bir su gibidir içimde yalnýzlýðým,
Yalnýzlýðým, ruhumda uzak bir ses gibidir.
Her sabah ufuklardan mavi þarkýlar gelir,
Ve her sabah ürperir içimde yalnýzlýðým.
Bu dörtlük ile ilgili aþaðýdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Çapraz uyak biçimiyle uyaklanmýþtýr.
B) Duyulmamýþ yeni sözcükler kullanýlmýþtýr.
C) Somutlamaya dayalý bir anlatým vardýr.
D) Arapça-Farsça tamlamalarla yüklü aðýr bir dili
vardýr.
E) Serbest ölçüyle yazýlmýþtýr.
8. Göðe uzanýr -tek, tenha- bir kamýþ
Sýrf unutmak için, unutmak ey kýþ!
Büyük yalnýzlýðýný dünyanýn.
Bu dizelerde hangi söz sanatý vardýr?
A) Tecahül-i arif B) Hüsn-i ta’lil
C) Telmih D) Kinaye
E) Teþbih
9. Seni
Öyle uzun seviyorum ki seni
Ya yaradýlýþta doðmuþum
Ya ölümsüzün biriyim ben...
Bu dizelerdeki en belirgin söz sanatý aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Mübalaða (abartma)
B) Teþbih (benzetme)
C) Ýrsal-i mesel (atasözü-özdeyiþ kullunma)
D) Teþhis (kiþileþtirme)
E) Hüsn-i ta’lil (güzel nedene baðlama)
10. Ya hiçe uzanmýþ vaktimiz, ya hepe.
Yedi meçhul üstüne açýlmýþ,
Yedi tepe.
Ýstanbul’u anlatan bu dizelerin ilkindeki söz
sanatý aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Tenasüp B) Tevriye C) Tezat
D) Telmih E)Teþhis
A A A
her yönüyle LYS
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
18 Diðer sayfaya geçiniz.
11. Bu eller miydi kesen mavi serçeyi,
Birkaç damla kan ki zafer ve kahramanlýk.
Yorganýn altýna saklanarak
Bu eller miydi sevmeyen geceyi?
Bu dizelerdeki söz sanatýnýn açýklamasý aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Geçmiþte yaþanmýþ bilinen bir olayý anýmsatma
B) Olaylarý gerçek nedeni dýþýnda daha güzel bir
nedene baðlama
C) Atasözleri veya deyimleri kullanma
D) Bildiði bir gerçeði bilmez görünme
E) Sözcükleri hem gerçek hem mecaz anlama
gelecek biçimde kullanma
12. Aþaðýdakilerden hangisi, Türklerin ulusal edebiyatlarýnda
kullandýðý alfabelerden biri deðildir?
A) Göktürk alfabesi B) Uygur alfabesi
C) Çin alfabesi D) Arap alfabesi
E) Latin alfabesi
13. Aþaðýdakilerden hangisinde bilgi yanlýþý vardýr?
A) Türklerin kullandýklarý alfabelerin en eskisi Orhun
Yazýtlarý’ndaki Göktürk alfabesidir.
B) Orhun alfabesinin, beþinci yüzyýldan dokuzuncu
yüzyýla deðin kullanýldýðý sanýlýr.
C) Divanü Lügati’t-Türk’teki manzum parçalar,
savlar; Budizm ve Maniheizm’le ilgili metinler,
eski Türk þiiri ve edebiyatý hakýnda bizi aydýnlatýr.
D) Sözlü gelenek; ölçü, tür, konu bakýmlarýndan
deðiþerek yazýlý edebiyata geçildiðinde ortadan
kalkmýþtýr.
E) Eski Türk topluluklarýnda ozanlarýn þiir söylemek
dýþýnda büyücülük ve hekimlik gibi görevleri de
vardýr.
14. Mani, Anonim Halk þiirinin en yaygýn türüdür, yedi
I II
heceli ve dört dizeli 3 veya 7 dörtlükten meydana
III IV
gelir. Ýlk iki dize giriþ niteliðindedir. Dörtlüðün anlam
yükünü üçüncü ve dördüncü dizeler taþýr.
V
Bu cümlede altý çizili bölümlerden hangisinde
bilgi yanlýþý vardýr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
15. Orta oyunuyla ilgili aþaðýdaki bilgilerden hangisi
yanlýþtýr?
A) Palanga denen orta oyunu alaný daire ya da
elips biçiminde olur, izleyiciler bu alanýn çevresinde
sýralanýrdý.
B) Baþlýca dekoru, yeni dünya denen ve kafesli bir
paravan ile iki kanatlý daha küçük bir paravan ve
arkalýksýz bir iskemleydi.
C) Klasik bir orta oyunu Karagöz oyunundakine
benzer biçimde giriþ, karþýlýklý konuþma, fasýl ve
bitiþ bölümlerinden oluþurdu.
D) Alana önce çalgý eþliðinde oyunun iki ana tipinden
biri olan Piþekâr girip oyunun adýný söyleyerek
gösteriyi baþlatýrdý.
E) Ýkinci ana tip olan Meddah’ýn gene çalgý eþliðinde
alana girmesiyle karþýlýklý konuþma baþlardý.
16. Servet-i Fünûn edebiyatý özelliklerinin belirtildiði
aþaðýdaki cümlelerden hangisi Divan edebiyatý
özelliði olarak da sayýlabilir?
A) Zerreden Güneþ’e her þey þiirin konusu olabilir.
B) Þiirde ahenk ögesi olarak aruz ölçüsü kullanýlýr.
C) Kulak için uyak anlayýþý savunulur ve benimsenir.
D) Sone ve terza-rima gibi nazým biçimleri kullanýlýr.
E) Edebiyatta düz yazý aðýrlýk kazanýr.
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
19
her yönüyle LYS
17. Þeyh Galip eserin, yazma nedenini açýkladýðý kýsmýnda,
bir toplantýda Nâbi’nin Hayrâbâd isimli
eserinin fazla övülmesinden rahatsýz olarak eseri
yazmaya karar verdiðini belirtir. Þeyh Galip, Nâbi’nin
eserinin özgün olmadýðýný öne sürmüþ ve kendisi
hem edebi anlamda geliþmiþ hem de özgün olan bir
eser kaleme almak istemiþtir. Ayrýca eserdeki
tasavvuf aðýrlýðý göz önüne alýnýrsa, eserin yazýlýþ
amaçlarýndan biri de önemli bir tasavvufi eser yazmak
istemesidir.
Bu parçada sözü edilen mesnevi aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Leyla ve Mecnun
B) Hüsn ü Aþk
C) Harname
D) Risalet’ün-Nushiye
E) Hüsrev ü Þirin
18. Her beytinin kendi arasýnda kafiyelenmesi hem
yazma kolaylýðý saðlar hem de daha uzun metinlerin
bu þekle uygun olarak kaleme alýnmasýna imkân
tanýr. Diðer nazým þekillerindeki kafiye bulma zorluðu
Divan þairlerini uzun metinlerde bu þekli kullanmaya
teþvik etmiþtir. Bu nedenle uzun aþk, kahramanlýk,
þehir güzellikleri ve eðlenceleri gibi konularda
bu nazým biçimi kullanýlmýþtýr.
Bu parçada tanýtýlan nazým biçimi aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Murabba B) Mesnevi C) Kaside
D) Destan E) Müstezat
19. Aþaðýdaki Divan edebiyatý þairleriyle ilgili açýklamalarýn
hangisinde bilgi yanlýþý vardýr?
A) Fuzuli, çok derin ve etkili lirizmiyle bu edebiyat
içinde bir zirve olarak yer alýr.
B) Baki, renkli hayat tablolarýyla gözleri kamaþtýrýr.
C) Nef’i hicivlerinin yanýnda muhteþem ahengiyle
parlak kahramanlýk sahneleri yaþatan þiirler
yazar.
D) Nedim, kendine özgü edasý ve ince ruhuyla
Divan þiirini neredeyse halka mal edecek derecede
millileþtirir.
E) Þeyh Galip, öðretici tutumuyla ders veren ve
düþündüren gazeller yazar.
20. Halk þiirinde, belirli kurallara baðlý nazým biçimleri
yoktur. Halk þiirinde nazým biçimleri deðil, türler
vardýr. Saz þairleri için önemli olan, bir örneðe
uygun deyiþler söylemek deðil, doðaçlamanýn
gerektirdiði hava içinde duygularýný hiçbir kurala
baðlý olmaksýzýn dile getirmektir. Cönklerde koþma,
destan, türkü, Türkmani, varsaðý diye adlandýrýlan
parçalar, her zaman ayný yapýda ve biçimde deðildir.
Bu parçada, Halk þiiriyle ilgili, hangisinden söz
edilmemiþtir?
A) Halk þiiri nazým biçimlerinin kurallara baðlý
olmadýðýndan
B) Doðaçlama söyleyiþin ön planda olduðundan
C) Þiirlerin heceyle söylendiðinden
D) Ayný nazým biçimlerinin farklý yerlerde farklý yapýda
olduðundan
E) Þiirlerin belli kalýplar örnek alýnarak söylenmediðinden
21. Terci-i bent, biçim bakýmýndan terkib-i bente benzer;
ancak ----. Konularýnda daha çok Tanrý’nýn gücü,
evrenin sonsuzluðu, doðanýn ve yaþamýn karþýtlýklarý
vardýr.
Bu cümlede boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilirse cümle doðru biçimde tamamlanmýþ
olur?
A) bent sayýsý çoðaltýlýp konu geniþletilir
B) bentler mesnevi biçiminde uyaklanýr ve vasýta
beyti farklý ölçüde yazýlýr
C) bu türdeki ürünler, devrin ileri gelenlerine
sunularak bahþiþ beklenir
D) söz sanatlarýndan uzak yalýn bir dil kullanýlarak
didaktik yan öne çýkarýlýr
E) vasýta beyti her bendin sonunda deðiþmez ve
aynen tekrarlanýr
A A A
her yönüyle LYS
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
20 Diðer sayfaya geçiniz.
22. Günümüzde artýk yaþamayan, Yahya Kemal’in deyiþiyle
“nadir insanlarýn anlayýp zevkine vardýðý bir tarihi
çaðrýþým vasýtasý” olan eski edebiyatýmýzdan
geride kalan kalýcý deðerler, güzellikler yok mu? Biz
bunlarý genç kuþaklara nasýl aktarabiliriz. Onlara
özellikle eski þiirimizi nasýl sevdirebiliriz?
Bu parçada sözü edilen “eski edebiyatýmýz” aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Sözlü edebiyat
B) Anonim Halk edebiyatý
C) Âþýk edebiyatý
D) Divan edebiyatý
E) Tanzimat edebiyatý
23. “Eriþdi nev-bahâr eyyâmý açýldý gül ü gülþen
Çerâðân vakti geldi lâlezârýn dîdesi rûþen”
Bu dizelerle ilgili açýklamada,
Þairin ilkbaharýn geliþiyle neþelenip coþarak gül bah-
I
çesinde açan gülleri, sevgilinin yüzüyle bir tutmasý,
II
lâle bahçesini müjdeleyerek eðlence vaktinin baþla-
III
yacaðýna sevinmesi, kýsacasý coþkulu ve arzulu ruh
hâlini, Lâle Devri eðlenceleri içinde hissederiz.
IV
altý çizili bölümlerden hangileri açýklanan dizelerin
Nedim’e ait olduðunun kanýtýdýr?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) II. ve IV. E) III. ve IV.
24. (I) Yunus’un dizelerinde yalýnlýk, arýlýk, açýklýk ve
içtenlik vardýr. (II) Yunus’ta halk zevkine yakýnlýk ve
derin bir lirizm görülür, bu yüzden þiirleri söyleyiþ
bakýmýndan, halkýn diline çok yakýndýr. (III) Yunus
hece ölçüsünü kullanmýþ, aruzu hiç kullanmamýþtýr.
(IV) Þiirlerinde ya dörtlüklerden oluþan, ya da mesnevi
düzenine uyan bir biçim görülür. (V) Mevlana
gibi Yunus da insana önem verir ayrýca dünya;
güzellikleri, daðlarý ve ovalarý, bitki ve hayvanlarýyla
onu hep çekmiþtir.
Yunus Emre’yle ilgili olarak, bu parçadaki numaralanmýþ
cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlýþtýr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
25. (I) Türk Halk þiirinde ölçü, hece ölçüsüdür. (II) Hece
ölçüsü, Ýran þiir geleneðinden Türklere geçmiþtir.
(III) Hece ölçüsünde esas, dizelerdeki hece sayýsýnýn
birbirine eþitliðidir. (IV) Ýlk dörtlüðün dizeleri kaç ise,
ondan sonraki dörtlüklerin hece sayýlarý da ona
uymak zorundadýr. (V) Hece ölçüsüyle söylenmiþ en
eski þiir örneklerine Divanü Lügati’t-Türk’te rastlanmaktadýr.
Bu parçada numaralanmýþ cümlelerden hangisinde
bilgi yanlýþý vardýr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
26. Batýlaþma çabalarýyla giriþilen reformlar, edebiyatýn
da batýya açýlmasý sonucunu doðurmuþtu. Ýlk
romancýlar, bu ithal malý edebiyat türünü eski Türk
hikâyeciliðinin deneyimleriyle kaynaþtýrmýþlar, romanlarýnda,
çaðlarýnýn önemli sorunlarýyla ilgilenmiþler
(Kölelik, esir ticareti, kadýn haklarý...), daha da
önemlisi, ithal malý edebiyat türüyle ithal malý yaþama
biçimine, alafrangalýða karþý çýkmýþlardýr.
Yukarýdaki açýklamalar, aþaðýdaki edebiyat
dönemlerinden hangisiyle ilgilidir?
A) Tanzimat B) Servet-i Fünûn
C) Milli Edebiyat D) Yedi Meþaleciler
E) Birinci Yeni
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
21
her yönüyle LYS
27. Tanzimat II. dönemi sanatçýlarý, devrin siyasal
baskýlarý nedeniyle gazetecilik, tiyatro gibi alanlara
pek fazla eðilmemiþlerdir.
Bu cümlede altý çizili bölümün yerine aþaðýdakilerden
hangisi konursa cümlede verilen bilgi yine
doðru olur?
A) Tanzimat I. B) Servet-i Fünûn
C) Fecr-i Âti D) Milli Edebiyat
E) Cumhuriyet
28. • Hace-i evvel (ilkokul öðretmeni) sayýlmýþtýr.
• Yazý makinesi olarak anýlmýþtýr.
• Halk tipi bir adamdýr, halk için sanat anlayýþýna
sahiptir.
• Roman tekniði kusurludur.
• Gazeteciliðe önem vermiþtir.
• Servet- i Fünûncularý “dekadan”lýkla suçlamýþtýr.
Yukarýdaki özellikler, aþaðýdaki yazarlardan
hangisine aittir?
A) Ziya Paþa B) Ahmet Mithat Efendi
C) Þinasi D) Namýk Kemal
E) Samipaþazâde Sezai
29. Tanzimat dönemiyle ilgili aþaðýdaki yeniliklerden
hangisi Þinasi’ye ait deðildir?
A) Batýlý tarzdaki ilk tiyatro eseri
B) Ýlk þiir çevirileri
C) Ýlk makale
D) Ýlk noktalama iþaretleri
E) Ýlk roman çevirisi
30. Aþaðýdakilerden hangisi Servet-i Fünûn edebiyatý
özellikleri arasýnda sayýlamaz?
A) Þiirde nazým nesre yaklaþtýrýlmýþtýr.
B) Þiirde olduðu gibi romanda da (devrin siyasal
baskýlarý nedeniyle) sosyal konulardan uzak
durulmuþtur.
C) Romanda, romantizmin kimi izleri bulunmakla
birlikte genel olarak realizmin etkisi görülür.
D) Romanda da dil, öykülerde olduðu gibi daha
anlaþýlabilir ve “sanatkârane”likten sýyrýlmýþ bir
dildir.
E) Yazarlar daha çok yaþadýklarý ortamý anlatma
yoluna gittikleri için konuda, Ýstanbul’un dýþýna
çýkýlmaz.
31. Eski ve yeni edebiyat üzerindeki mücadele de en
þiddetli aþamasýna girmiþtir. Bu aþamanýn en
gürültülü çatýþmasý ise, Recaizâde Ekrem ile
Muallim Naci arasýnda, þiir dili ve nazým tekniði üzerine
yapýlan ve ancak hükümetin araya girmesiyle
kapanmýþ olan tartýþmadýr. Naci, Ekrem’in edebi
görüþlerine karþý Saadet gazetesinde çýkan cevaplarýný
“----” adý ile ayrýca yayýmladý.
Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirlimelidir?
A) Zemzeme B) Demdeme
C) Takdir-i Elhan D) Tahrib-i Harabat
E) Þiir ve Ýnþa
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
her yönüyle LYS 22 Diðer sayfaya geçiniz.
32. Türk edebiyatýnda Batýlý anlamda ilk romanlarý yazan
sanatçý olarak kabul edilir. Servet-i Fünûn döneminde
roman ve hikâye türünün en önemli ismidir.
Eserlerinde realizm akmýnýn etkisi görülür. En ünlü
öykülerinden biri olan Kar Yaðarken bunun bir örneðidir.
Süslü, sanatlý ve aðýr bir dil kullanýr. Alýþýlmýþtan
farklý bir cümle düzeni vardýr. Romanlarýnda aydýn
kiþileri anlatýr. Ruh tahlillerine önem verir. Kahramanlarý
yaþadýklarý çevreye uygun olarak anlatýr. Romanlarýnda
yalnýz Ýstanbul'u anlatan sanatçý, hikâyelerinde
Anadolu ve köy hayatýna, kasabalardaki
yaþayýþa yer vererek Ýstanbul dýþýna çýkmýþtýr.
Bu parçada sözü edilen sanatçý aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Halit Ziya Uþaklýgil
B) Mehmet Rauf
C) Hüseyin Cahit Yalçýn
D) Yakup Kadri Karaosmanoðlu
E) Refik Halit Karay
33. Aruz sizin olsun, hece bizimdir,
Halkýn söylediði Türkçe bizimdir
Leyl sizin, þeb sizin, gece bizimdir,
Deðildir bir mana üç ada muhtaç.
Bu dizeler, aþaðýdaki þairlerden hangisine ait
olabilir?
A) Tevfik Fikret B) Ziya Gökalp
C) Mehmet Akif Ersoy D) Yahya Kemal Beyatlý
E) Ahmet Haþim
34. Rüzgâr istiyorum ben ruhumun güllerine
Ki bir anda yaþasýn iç içe rüyalarým.
Rüzgâr istiyorum ben ruhumun güllerine
Ki dökülsün, daðýlsýn, yok olsun hülyalarým.
Aþaðýdakilerden hangisi, bu dizeler için doðru
deðildir?
A) Soyut kavramlarla, somut nesneler iliþkilendirilmiþtir.
B) Þair kiþisel duygularýný dile getirmiþtir.
C) Ölçü ve uyak gibi ahenk ögelerinden yararlanýlmýþtýr.
D) Servet-i Fünûn döneminde edebiyatýmýzda
yaygýnlaþan “ki”li cümle yapýsý kullanýlmýþtýr.
E) Günlük dilde kullanýlmayan yeni sözcüklere yer
verilmiþtir.
35. Aþaðýdakilerden hangisi Beþ Hececiler’in edebiyat
anlayýþýnýn özellikleri arasýnda sayýlamaz?
A) Þiirlerinde Anadolu’yu coþkulu bir dille anlatmýþlardýr.
B) Milli Edebiyatýn ölçü, biçim ve nazým þekillerini
benimsemiþ, o doðrultuda eserler vermiþlerdir.
C) Batý þiirindeki geliþmeleri günü gününe eserlerine
yansýtmýþlardýr.
D) Þiirde sade ve özentisiz olmayý tercih etmiþler,
eserlerinde konuþma dilini kullanmýþlardýr.
E) Gerçekçi olmak istemiþler, ancak hemen hepsi
romantizme sürüklenmiþtir.
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
23
her yönüyle LYS
36. Gelenek ve göreneklerine baðlý bir adam olan Naim
Efendi II. Abdülhamit devri ileri gelenlerinden emekli
bir nazýr(bakan)dýr. Damadý Servet Bey, tam
alafrangalýk düþkünüdür. Torunlarý Cemil ile Seniha
da eskiyi beðenmemiþ, yeniyi sindiremeyen birer
züppedir. Savaþ zenginleri ile arkadaþlýk etmeye
baþIayan Seniha, günün birinde Avrupa’ya kaçar.
Servet Bey, çoktandýr özlemini çektiði modern bir
apartmana taþýnýr. Yalnýz baþýna kalan Naim Efendi,
konaðý kiraya verip kýz kardeþinin yanýna çýkar.
Fakat kiracýlar, konaðý eski ve sýkýcý bulurlar. Y.
Kadri’nin ilk romanýdýr. Yapýtta, üç kuþak arasýndaki
görüþ, anlayýþ ve yaþayýþ ayrýlýklarý anlatýlýr.
Bu parçada tanýtýlan roman aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Çalýkuþu B) Sinekli Bakkal
C) Kiralýk Konak D) Yaban
E) Yaprak Dökümü
37. yar yüreðin yar gör ki neler var
belki seyyar kuþlarýn ömrü kadar sade aydýnlýk
belki viþne çiçekleri kadar beyaz ýlýk
belki çürümüþ yýlanlar kadar mundar
belki mahzende yýllanmýþ þarap kadar lezzetli
bir aþktýr fýþkýrýp çýkacak
ne çýkarsa bahtýmýza
Biçim ve anlatým özellikleri dikkate alýnýrsa bu
dizelerin hangi edebiyat anlayýþýna baðlý olarak
yazýldýðý söylenebilir?
A) Edebiyat-ý Cedide B) Milli Edebiyat
C) Beþ Hececiler D) I. Yeni
E) II. Yeni
38. 1929 ekonomik bunalýmý birçok ülkede ekonomik
sýkýntýlara neden oldu. 1940’lý yýllara gelene kadar
dünya ülkeleri çok güç günler yaþadý. Derken 2.
Dünya Savaþý baþladý. Sanatçýlar savaþ karþýtý yapýtlar
verdiler. Bu zorlu günler, yoksul Türkiye’yi de
vurdu. Sanatçýlar yoksulluðu, ezilmiþliði, barýþý, birdenbire
zenginleþenleri, yoksul ile zengin arasýnda
yükselen ekonomik ve sosyal uçurumu anlattýlar
yapýtlarýnda. Köy ve köylü, Adana’daki pamuk tarlalarý,
gündelikçi iþçiler, varoþlarda oluþan yoksulluk,
fabrikalar, fabrika iþçileri, memurlar, devlet
yönetiminde görülen aksaklýklar… son dönem edebiyatçýlarýnýn
en çok iþledikleri konular oldu.
Bu parçadan aþaðýdakilerden hangisine ulaþýlabilir?
A) Ýkinci Dünya Savaþý’nýn yarattýðý sýkýntýlý ortam
sanat anlayýþlarýný etkilemiþtir.
B) Roman ve öykü türünde biçim yönünden
geliþmeler olmuþtur.
C) Daha önce denenmemiþ olan düz yazý türleri
denenmiþtir.
D) Tiyatroda tarihten ve mitolojiden yararlanýlmýþtýr.
E) Yazarlar toplumsal sorunlardan çok bireysel
konularý iþlemiþtir.
39. Aþaðýdakilerden hangisi ötekilerden farklý alandaki
yapýtlarýyla tanýnýr?
A) Haldun Taner
B) Güngör Dilmen
C) Recep Bilginer
D) Orhan Asena
E) Suut Kemal Yetkin
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
her yönüyle LYS 24 Diðer sayfaya geçiniz.
40. 1928’de ortaya çýkan bu grup, Beþ Hececiler’i ----
memleket edebiyatý anlayýþýna sahip olmakla suçlamýþlardýr.
Amaçlarýný “----” þeklinde açýklamýþlardýr.
Ýsimlerini, etrafýnda toplandýklarý “----” adlý dergiden
alýrlar.
Bu parçada boþ býrakýlan yerlere aþaðýdakilerden
hangisi konabilir?
A) gerçeklere dayanmayan - canlý, samimi ve
gerçekçi olmak - Yedi Meþale
B) Anadolu’yu konu alan - sanatý halka sevdirmek -
Meþale
C) insanýmýzdan uzak - sanatýn kalitesini yükseltmek
- Genç Kalemler
D) modasý geçmiþ - halka yakýn olmak - Genç
Kalemler
E) halktan uzak - sanata gereken deðeri vermek -
Yaprak
41. Edebiyatýmýzda bugünkü anlamýyla deneme türünde
ilk yazýlar ancak 20. yüzyýlýn baþlarýnda görülür.
Bu alanda öncülük edenlerin baþýnda ---- geldiðini
söyleyebiliriz. Onun, “Bize Göre” ve “Gurebahane-i
Laklakan” adlý kitaplarýnda yer alan bazý parçalar
birer örneksel deneme yazýsýdýr.
Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Ahmet Haþim’in B) Suut Kemal Yetkin’in
C) Nurullah Ataç’ýn D) Cemil Meriç’in
E) Salah Birsel’in
42. • Genellikle dörtlük nazým birimi kullanýlmýþtýr.
• Kafiye örgüsünde çapraz ve sarma kafiyeler de
yer almýþtýr.
• Hece ölçüsü kullanýldý. Bunun yanýnda serbest
nazým benimsenmeye baþlanmýþtýr.
• Þiirler sade, anlaþýlýr, açýk bir dille yazýlmýþtýr.
Aþaðýdakilerden hangisi özellikleri verilen bu
anlayýþa uygun þiirler yazmamýþtýr?
A) Faruk Nafiz Çamlýbel
B) Yusuf Ziya Ortaç
C) Orhan Seyfi Orhon
D) Enis Behiç Koryürek
E) Mehmet Akif Ersoy
43. Edebiyatýmýza getirdiði en önemli yenilik, ele aldýðý
konularý büyük bir sadelikle iþlemesidir. Bu konular,
yine sýradan insanlarýn yaþamlarý etrafýnda gezinir.
Öykücülüðe baþladýðý ilk yýllarda, dilde sadeleþmenin
öncüsü olan Ömer Seyfettin’in izinden gider;
ustalýk dönemine eriþtiðinde, hem Ömer Seyfettin’
den, hem de kendi çaðdaþlarýndan daha sade ve
düzgün bir dille yazmýþtýr. Üslubunda Çehov’un etkileri
açýkça görülür. Ancak, Çehov’un karamsar
bakýþýný tekrarlamaz. Kendi deyiþiyle; insanlara
yaþamak için ümit, kuvvet ve neþe veren yazýlardan
hoþlanýr, insanlarý karamsarlýða düþüren yazýlardan
hoþlanmaz.
Bu parçada tanýtýlan öykücü, aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Hüseyin Cahit Yalçýn
B) Sabahattin Ali
C) Refik Halit Karay
D) Memduh Þevket Esendal
E) Haldun Taner
44. Aþaðýdakilerin hangisinde, yazar hakkýnda yanlýþ
bilgi verilmiþtir?
A) Kemal Tahir: Konularýný cezaevi yaþantýlarýndan,
Kurtuluþ Savaþý’ndan, eþkýya menkýbelerinden
aldý. Gerçek bir Anadolu romaný oluþturdu.
Eserleri: Yorgun Savaþçý, Devlet Ana ...
B) Orhan Kemal: Hayatýna girmiþ yüzlerce kiþinin
kader ve direniþlerini yazdý. Sürükleyicilik, tabiilik,
gerçeklik eserlerinin özelliðidir. Eserleri:
Murtaza, Hanýmýn Çiftliði...
C) Yaþar Kemal: Genellikle Çukurova insanýnýn
hayat savaþlarýný þiirli bir dille yazdý. Folklor
unsurlarý ve güçlü doða tasvirleri görülür.
Eserleri: Ýnce Memed, Yer Demir Gök Bakýr,
Teneke...
D) Fakir Baykurt: Ýçinde doðup yetiþtiði köylülerin
hayatýný yazmýþtýr. Eserleri: Yýlanlarýn Öcü,
Týrpan...
E) Sait Faik Abasýyanýk: Konularýný daima Ege ve
Akdeniz kýyýlarýndan çýkardý; balýkçýlarý, sünger
avcýlarýný... iþledi. Eserleri: Merhaba Akdeniz,
Deniz Gurbetçileri...
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
25
her yönüyle LYS
45. Aþaðýdakilerden hangisi Garip (I. Yeni) þiirinin
özelliklerinden deðildir?
A) Þiirde ölçüyü býrakýp serbest þiir yazma yoluna
gittiler.
B) Uyaðýn þiir için gerekli ve önemli olduðunu
savundular.
C) Her þeyi þiirin konusu hâline getirdiler, böylece
þairane duygularý þiirden uzaklaþtýrdýlar.
D) Gündelik küçük sorunlar, halktan kiþiler,
sokak... þiire girdi.
E) Dilin sanatlardan arýndýrýlmýþ olarak doðal
biçimde kullanýlmasý gerektiðini savundular.
46. Bu akým; bir meseleyi, bir derdi ortaya koyarak,
topluma faydalý olmak istiyordu. Ýlk ürünleri, Anadolu
köy romancýlýðýdýr. Konularý iþçi-ýrgat hayatý,
sýnýf çatýþmalarý, grev-lokavt gibi durumlar, toprak-su
kavgalarý...
Bu parçada “bu akým” olarak belirtilen Türk
edebiyatý sanatçýlarýna verilen ad aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Ýkinci Yeniciler
B) Maviciler
C) Hisarcýlar
D) Toplumcu Gerçekçiler
E) Yedi Meþaleciler
47. Aþaðýdaki tür-yazar-eser eþleþtirmelerinden hangisi
yanlýþtýr?
A) Psikolojik roman - Peyami Safa - Dokuzuncu
Hariciye Koðuþu
B) Romantik roman - N. Kemal - Ýntibah
C) Realist roman - Dostoyevski - Suç ve Ceza
D) Natüralist roman - Emile Zola - Meyhane
E) Klasik roman - Victor Hugo - Sefiller
48. Aþaðýdakilerin hangisinde cümlenin baþýna
parantez içindeki sanatçý getirilirse bilgi yanlýþý
yapýlmýþ olur?
A) ---- Hececiler’in en ünlü þairidir. Önce aruz ölçüsüyle
aþk þiirleri yazmýþ daha sonra memleket
edebiyatýna yönelmiþtir. Þiirlerinde Anadolu
sevgisini anlatmýþtýr. (Faruk Nafiz Çamlýbel)
B) ----’ýn þiirlerinde sembolistlerin etkisi vardýr.
Sanatçýnýn þiirlerinde þuuraltý ve zaman önemli
kavramlardýr. (Ahmet Hamdi Tanpýnar)
C) ----, bir çevirisi nedeniyle üç yýllýðýna Bodrum
kalebentliðine gönderilir ve buraya yerleþir.
Eserlerinde, denizler, balýkçýlar, süngerciler
vardýr. (Halikarnas Balýkçýsý)
D) ----, deneme türünün Türk edebiyatýndaki en
önemli kiþisidir. Türkçeyi sadeleþtirme çalýþmalarýnýn
ateþli savunucusudur. Eserlerinde “ve”
baðlacýný Arapçadan geçti diye hiç kullanmaz.
(Suut Kemal Yetkin)
E) ----, hikâyelerini oldukça sade bir dille yazmýþtýr.
Ýþçileri, çocuklarý, aylak insanlarý özetle “küçük
insaný” anlatýr. Bu hikâyelerde deniz, adalar,
Ýstanbul, sahiller vazgeçilmez mekânlardýr.
(Sait Faik Abasýyanýk)
49. Eserleriyle çaðdaþ edebiyatýmýzda deneme türünün
geliþmesine büyük katkýlarda bulunan yazarlarýmýz
arasýnda Suut Kemal Yetkin’i, Orhan Veli Kanýk’ý,
Nurullah Ataç’ý, Sabahattin Eyüboðlu’nu, Mehmet
Kaplan’ý gösterebiliriz.
Yukarýda adlarý sayýlan yazarlardan hangisinin
parçada yer almasý uygun deðildir?
A) Suut Kemal Yetkin
B) Orhan Veli Kanýk
C) Nurullah Ataç
D) Sabahattin Eyüboðlu
E) Mehmet Kaplan
50. Hayata karýþan felsefe... Daha doðru söyleyiþle hayatýn
felsefesi... Ýnsan düþüncesinin özgürleþmesini
istiyor. “Sade, doðal, sýradan bir insanýn” düþüncelerinin
yansýmasý onunkiler. “Kitabýmýn konusu
benim” diyor. Ýnsanlarýn ortak duygularýný, noktalarýný
yansýtýyor. Zaten baþka türlü de eserinin bu
denli kalýcý olmasý olanaksýzdýr.
Bu parçada sözü edilen yazarýn, kitabýný hangi
türde yazdýðý söylenebilir?
A) Deneme B) Fýkra C) Söyleþi
D) Makale E) Aný
Diðer sayfaya geçiniz.
A A A
her yönüyle LYS Diðer sayfaya geçiniz.
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
26
51. Bir yazarý ve yapýtlarýný deðerlendiren, kendi edebiyat
anlayýþýný savunurken karþýt anlayýþý çürütmeyi
amaçlayan ya da yayýmlanan yeni yapýtlarý konu
edinip okura tanýtma görevini yüklenen yazýlar ----
sayýlabilmektedir.
Bu cümlede boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) makale B) fýkra C) deneme
D) eleþtiri E) monografi
52. Orta Çað’da düþünce bakýmýndan unutulan veya
unutturulan insan, bu yüzyýllarda -17. ve 18. yüzyýllarda-
düþünen insaný aramaya ve yaratmaya baþlar.
Bu yüzyýllarda mantýk veya düþünme sanatý ile
düþünme ufkunu açan felsefe üzerine art arda eserler
ortaya çýkar. Amaç, düþünme yol ve metotlarýný
öðretmek ve dolayýsýyla doðru düþünmeye sevk
etmek olur. Ýnsaný insan yapanýn düþünce olduðu
fikri deðiþik kanallarla topluma sunulur.
Bu parçada sözü edilen geliþmeler, edebiyat
akýmlarýndan hangisine zemin hazýrlamýþtýr?
A) Klasisizm B) Romantizm
C) Realizm D) Parnasizm
E) Natüralizm
53. ----, edebiyatýmýza Servet-i Fünûn döneminde girdi.
Bu akýmý ilk tanýtan ve temsil eden sanatçýmýz Cenap
Þahabettin’dir. Bu sanatçý, daha sonra sembolist bir
çizgiye kaymýþtýr. Batý ölçüsünde olmamakla birlikte
Tevfik Fikret ve Yahya Kemal Beyatlý üzerinde etkileri
olmuþtur.
Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Klasisizm B) Romantizm
C) Realizm D) Parnasizm
E) Natüralizm
54. Bu tarz hikâyede giriþ, geliþme, sonuç gibi kronolojik
bir düzenlemeye gidilmez; bir aný, bir durumu,
ortamý, hayatýn bir kesitini, olaylarýn en çarpýcý yanýný
etkili bir þekilde vermeyi amaçlar. Üslupta þiirsellik
ve deneme türünü andýran bir anlatýmý vardýr. “Olay”
yerine “durum” öðesine aðýrlýk verilir.
Bu parçada sözü edilen hikâye türünün kurucusu
sayýlan yazar aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Alphonse Daudet
B) Guy de Maupassant
C) Stendhal
D) Anton Çehov
E) Andre Gide
55. ---- farký ilk kez bir yazarýn “Ben, kendim” diye
konuþuyor olmasý. Yazýlarýnda sadece kendinden
söz ediyor. Dünyaya kendince bakýyor. Sorunlarýndan,
sýkýntýlarýndan söz ediyor, paylaþýyor. Onun
bakýþý öylesine insani ki, hepimiz, her okuru onun
düþüncelerini paylaþýyor, kendi düþüncelerimizin,
hissettiklerimizin onun tarafýndan denemelere yansýtýldýðýný
düþünüyoruz.
Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden
hangisi getirilirse parça doðru biçimde tamamlanmýþ
olur?
A) Lamartine’in B) La Fontaine’in
C) Montaigne’in D) Moliere’in
E) La Bruyer’in
56. Yapýtlarýnýn kahramaný, çocuk yaþtayken sevdiði,
sonradan baþkasýyla evlenen, 24 yaþýnda da ölen
Beatrice’tir. Þiirlerinde insan kiþiliðini ve tutkularýný
baþarýyla anlatmýþtýr. Ýtalyancayý yazý dili yapmýþtýr.
En ünlü yapýtý, Ýlahi Komedya’dýr. Bu yapýtta Latin
þair Vergilius’la birlikte, sevgilisi Beatrice’i bulmak
için ahirete yaptýðý düþsel yolculuðu anlatýr.
Bu parçada sözü edilen þair aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) Sappho B) Dante C) Tasso
D) Ariosto E) Ennius
A A A
Diðer sayfaya geçiniz.
her yönüyle LYS
LYS - 3 TÜRK DÝLÝ VE EDB. TESTi
27
