şiir ve zihniyet - 9. sınıflar için metinler

ŞİİR VE ZİHNİYET
ÇOBAN ÇEŞMESİ Derinden derine ırmaklar ağlar,    Uzaktan uzağa çoban çeşmesi,    Ey suyun sesinden anlayan bağlar,    Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi.            "Göynünü Şirin'in aşkı sarınca    Yol almış hayatın ufuklarınca,    O hızla dağları Ferhat yarınca    Başlamış akmağa çoban çeşmesi..."            O zaman başından aşkındı derdi,    Mermeri oyardı, taşı delerdi.    Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi.    Değdi kaç dudağa çoban çeşmesi.            Vefasız Aslı'ya yol gösteren bu,    Kerem'in sazına cevap veren bu,    Kuruyan gözlere yaş gönderen bu...    Sızmadı toprağa çoban çeşmesi.           Leyla gelin oldu, Mecnun mezarda,    Bir susuz yolcu yok şimdi dağlarda,        Ateşten kızaran bir gül arar da, Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi.            Ne şair yaş döker, ne aşık ağlar,    Tarihe karıştı eski sevdalar.    Beyhude seslenir, beyhude çağlar,    Bir sola, bir sağa çoban çeşmesi...                      F. NAFİZ ÇAMLIBEL	SANAT           Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek, Bizim diyarımızda bin bir baharı saklar! Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar Sen kubbesinde ince bir mozaik arar da Gezersin kırk asırlık mabedin içini Bizi sarsar bir sülüs yazı görsek duvarda, Bize heyecan verir bir parça yeşil çini Sen raksına dalarken için titrer derinden Çiçekli bir sahnede bir beyaz kelebeğin Bizimde kalbimizi kımıldatır derinden Toprağa diz vuruşu dağ gibi bir zeybeğin Fırtınayı andıran orkestra sesleri Bir ürperiş getirir senin sinirlerine, Istırap çekenlerin acıklı nefesleri Bizde geçer en yanık bir musiki yerine Sen anlayan bir gözle süzersin uzun uzun Yabancı bir şehirde bir kadın heykelini, Biz duyarız en büyük zevkini ruhumuzun Görünce bir köylünün kıvrılmayan belini... Başka sanat bilmeyiz karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar olsun... ayrılıyor yolumuz                             F.NAFİZ ÇAMLIBEL	YAS Dökün yaprağınızı dallarım dökün, Akın yaslı yaslı sularım akın. Bükün boynunuzu bayraklar bükün, Bir alınmaz kalem vardı yıkıldı... Durmadan çalkanan bir kızıl deniz Bir damla yaş gibi duruyor sessiz, Vatan ufkundaki en güzel çeyiz, En şanslı süs baktım yarı çekildi. Kara haber; tipi eser, savrulur, Bir yanardağ gibi içim kavrulur, Vatanın kaderi bende yuğrulur, Yas olup, yaş olup gözden döküldü. Gökyay'ım derdiyle adını anar, Bir kararsız kuştur dalına konar Neresinde bilmez bir yara kanar, Saran gitti boyuncuğu büküldü.                           ORHAN ŞAİK GÖKYAY
ŞİİR VE ZİHNİYET
SEMAİ İncecikten bir kar yağar Tozar Elif Elif diye Deli gönül abdal olmuş Gezer Elif Elif diye Elif’in uğru nakışlı Yavru balaban bakışlı Yayla çiçeği kokuşlu Kokar Elif Elif diye Elif kaşlarını çatar Gamzesi bağrıma batar Ak elleri kalem tutar Yazar Elif Elif diye Evlerinin önü çardak Elif’in elinde bardak Sanki yeşil başlı ördek Yüzer Elif Elif diye Karac’oğlan eğmelerin Gönül sevmez değmelerin İliklenmiş düğmelerin Çözer Elif Elif diye        KARACAOĞLAN	KOŞMA-SAZIM Ben giderim sazım sen kal dünyada Gizli sırlarımı aşikâr etme Lal olsun dillerin söyleme yâda Garip bülbül gibi ah u zar etme Gizli dertlerimi sana anlattım Çalıştım sesimi sesine kattım Bebe gibi kollarımda yaylattım Hayali hatır et beni unutma Bahçede dut iken bilmezdin sazı Bülbül konar mıydı dalına bazı Hangi kuştan aldın sen bu avazı Söyle doğrusunu gel inkâr etme Benim her derdime ortak sen oldun Ağlarsam ağladın gülersem güldün Sazım bu sesleri turnadan m'aldın Pençe vurup sarı teli sızlatma Ay geçer yıl geçer uzarsa ara Giyin kara libas yaslan duvara Yanından göğsünden açılır yara Yar gelmezse yaraların elletme Sen petek misali Veysel de arı İnleşir beraber yapardık balı Ben bir insanoğlu sen bir dut dalı Ben babamı sen ustanı unutma                          ÂŞIK VEYSEL	KIZILIRMAK KIYILARI Kardaş, senin dediklerin yok, Halay çekilen toprak bu toprak değil. Çık hele Anadolu’ya Kamyonlarla gel, kağnılarla gel gayri, O kadar uzak değil. Çamı bitmiş, kavağı azalmış, Gamla örtülü bayırlar, çıplak değil. Yedi ay kıştan sonra, Yeşeren senin yaşamındır /Yaprak değil. Yersin, içersin sofrasından, üç yüz senedir, Kuvvetlisin ama kuvvet hak değil. Bakımsızlıklarla göçüp gitmiş bir cihan, Mevsimler soğumuş, sular azalmış, Buğday, Selçuklulardan kalan başak değil Parça parça yarılmış öküz ardında, Parmağı üç pare, tırnağı ak değil. Utanır elin ayağın/Korkarsın yakından görsen. Eli el değil, ayağı ayak değil. Gün doğar, tarla kuşları uçuşurlar, Ağır bir aydınlık, bildiğin şafak değil. Öyle dalmış ki yüzyıllar süren uykusuna, Uyandırmazsan /Uyanacak değil. Dertle, sefaletle yüklü/ Siyah leşlerle kararmış, berrak değil. Çağlayan ne / Akan kim /Kızılırmak değil. Kardaş, görmüyorum ama hâlâ duyabiliyorum Geçmiş zamanlar geleceklerden parlak değil. Vakte şahadet edercesine yükselmiş, Akşam parıltısından, büyük zaferler üzerine, Dağlar dalgalanmakta, bayrak değil.                         F. HÜSNÜ DAĞLARCA
ŞİİR VE ZİHNİYET
GAZEL ben nice gözle nice denizle nice  gazelle rimle gördüm rimle bildim rimle yaşadım seni sen ne iyiydin güzeldiysen de çirkindiysen de kocan ne iyiydi sonra Niğde ilinde gökyüzleri sonra ilk çağlar savaşlarında para ve babil dilber derebeyleri haraca bağlayan aşkımızı ekmeğimizi sonra bulunmaz hint kumaşı laf bilirliğindi beni yüzyıllık kümesine dadandıran tilki tüy aldım ki evrende kalkıp gitmeleri özetliyorsun seni bilmek ne uzun kelime ne acaip ilgi ama ben nice gözle nice denizle nice gazel lerimle gordum lerimle bildim lerimle becerdim o işi  CEMAL SÜREYA	KAPININ ÖNÜNDE DURAN ÇOCUĞA GAZEL Kapının önünde duran çocuk Bir kır görünümünü andırıyor Güneş tütüyor saçlarında Gözlerinde bir deniz kımıldanıyor Kapının önünde duran çocukta Bütünleşiyor bütün zamanlar Dağlar doğuyor çatırdayarak Derinleşiyor okyanuslar Aşklar başlıyor ve bitiyor Dünya sürdürüyor dönmesini İzliyor şaşmaz düzeninde Gece ve gündüz birbirini Kapının önünde duran çocuk Habersiz bütün bunlardan Hayat akıyor durmaksızın Onun içinden ve dışından                ATAOL BEHRAMOĞLU	DİYALEKTİK GAZEL büyük bir şaşaadır ölüm ebruli nurlarla gelir öyle bir yanardağdır ki öfkesi mutantan desturlarla gelir karşıtıyla yüklüdür her şey mutlak çözümlerden vazgeç tartışılmaz mükemmellikler ne gizli kusurlarla gelir sen sen ol korkma karanlıktan dik ışık çekirdeklerini çünkü en berrak sular bile en yağlı çamurlarla gelir nasıl doğmakla başlarsa ölüm ölmekle başlar öyle hayat bil ki dünyayı sarsan sıçramalar birikmiş şuurlarla gelir ATTİLA İLHAN
ŞİİR VE ZİHNİYET
GAZEL yolunun toprağını öptük, dudak kanattık halk hoş görmüş, görmemiş, kulak ardına attık sıskacık gönlümüze yüklemedik dünyayı bağlanmış dert yükünü bir kenara fırlattık medrese dırdırını, damını, kemerini… ay yüzlü sevgiliyle kadeh uğruna sattık aşktan serseme döndük mor menekşeler gibi sevdalı başımızı dizimize dayattık hafız’a sorar mısın: yitik gönüller nerde? -dalgalı saçlarının burgaçlarına battık!"                                           HAFIZ-I ŞİRAZİ	GAZEL varlığım baştan gitsin, tek yüzünü döndür söyle yele, dertlilerin harmanını süpürsün tufanlara kaptırdık gözümüzü, gönlümüzü gam seline söyle, evi temelinden götürsün bakışımız dicle'nin yıksın bütün ününü soluğumuz zerdüşt'ün ateşini söndürsün! "seni kirpiklerimle öldürürüm" diyen yâr aman, sakın caymasın, öldürürse öldürsün! hafız'a son gününde vuslat muştusu versen belki ölürken bile onu mutlu görürsün!                                    HAFIZ-I ŞİRAZİ	HALUK'UN İNANCI Bir yaratıcı güç var, ulu ve ak pak, kutsal ve yüce, ona vicdanla inandım. Yeryüzü vatanım, insan soyu milletimdir benim, ancak böyle düşünenin insan olacağına inandım. Şeytan da biziz cin de, ne şeytan ne melek var; dünya dönecek cennete insanla, inandım. Yaradılışta evrim hep var, hep olmuş, hep olacak, ben buna Tevrat'la, İncil'le, Kuran'la inandım. Tekmil insanlar kardeşi birbirinin... Bir hayal bu! Olsun, ben o hayale de bin canla inandım. İnsan eti yenmez; oh, dedim içimden, ne iyi, bir an için dedelerimi unuttum da, inandım. Kan şiddeti besler, şiddet kanı; bu düşmanlık kan ateşidir, sönmeyecek kanla, inandım. Elbet şu mezar hayatı zifiri karanlığın ardından aydınlık bir kıyamet günü gelecek, buna imanla inandım. Aklın, o büyük sihirbazın hüneri önünde yok olacak, gerçek dışı ne varsa, inandım. Karanlıklar sönecek, yanacak hakkın ışığı, patlayan bir volkan gibi bir anda, inandım. Kollar ve boyunlar çözülüp, bağlanacak bir bir yumruklar şangırdayan zincirlerle, inandım. Bir gün yapacak fen şu kara toprağı altın, bilim gücüyle olacak ne olacaksa... İnandım. TEVFİK FİKRET
ŞİİRDE RİTİM
SALKIM SÖĞÜT Akıyordu su gösterip aynasında söğüt ağaçlarını. Salkım söğütler yıkıyordu suda saçlarını! Yanan yalın kılıçları çarparak söğütlere koşuyordu kızıl atlılar güneşin battığı yere! Birden bire kuş gibi / vurulmuş gibi /kanadından yaralı bir atlı yuvarlandı atından! Bağırmadı /gidenleri geri çağırmadı, baktı yalnız dolu gözlerle uzaklaşan atlıların parıldayan nallarına! Ah ne yazık! / Ne yazık ki ona dörtnal giden atların köpüklü boynuna bir daha yatmayacak, beyaz orduların ardında kılıç oynatmayacak! Nal sesleri sönüyor perde perde, atlılar kayboluyor güneşin battığı yerde! Atlılar atlılar kızıl atlılar, atları rüzgâr kanatlılar! Atları rüzgâr kanat... /Atları rüzgâr... /Atları.../At... Rüzgâr kanatlı atlılar gibi geçti hayat! Akar suyun sesi dindi /Gölgeler gölgelendi renkler silindi./Siyah örtüler indi mavi gözlerine /sarktı salkımsöğütler sarı saçlarının / üzerine! Ağlama salkımsöğüt /ağlama, Kara suyun aynasında el bağlama! El bağlama! /ağlama! NAZIM HİKMET	CAN ERİĞİ Bir kelime buldum çın çın öter; Adı candır. Bir erik kopardım can dalından; İçi can dolu, Adı can, yaprağı can, lezzeti candır. Bir gölge düştü önüme dedi ki: Bir yüküm var benden ağır Bir yüküm var beni taşır Adı candır. Toprak dedi ki: Can Allahın yongasıdır Fakat ben bir deri bir kemik kaldım. Bir de misafirim var adı candır. Işık dedi ki: Renklerden, kokulardan, Seslerden önce koşup geldim İnsanoğluna nur topu gibi Bir müjde getirdim, Adı candır.           BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU	O BEYAZ BİR KUŞTU O, beyaz bir kuştu, uzun kanatlı; Ardında ışıktan bir iz bıraktı. Yek gibi dağları aştı bir atlı, Arada bir engin deniz bıraktı. Uzaktan gelirken derin akisler, Kapadı geçtiğim yolları sisler. Tutuştu içimde birikmiş hisler; Gönlümü o kadar temiz bıraktı. O, beyaz bir kuştu ak kanatlıydı; Yel gibi dağları aşan atlıydı; Hayâldi, hayâlden bile tatlıydı; Ne ışık bıraktı, ne iz bıraktı.                           ORHAN ŞAİK GÖKYAY ŞEHRAZAT Sen gecenin gündüzün dışında Sen kalbin atışında kanın akışında Sen Şehrazat bir lamba bir hükümdar bakışında Bir ölüm kuşunun feryadını duyarsın Sen bir rüya geceleyin gündüzün Sen bir yağmur ince hazin Sen şarkılarca büyük hüzün Sen yolunu kaybeden yolcuların üstüne Bir ömür boyu yağan bir ömür boyu karşın Sen merhamet sen rüzgar sen tiril tiril kadın Sen bir mahşer içinde en aziz yalnızlığı yaşadın Sen başını çeviren cellatbaşının güne Sen öyle ki sen diye diye seni anlayamayız Şehrazat ah Şehrazat Şehrazat Sen sevgili sen can sen yarsın                      SEZAİ KARAKOÇ
ŞİİR DİLİ
Yoldan  geçiyordu, durdu... Bir  bahçe  vardı...  Donuk  adımlarla, adım adım  bahçenin  duvarına  yöneldi... Donuk  gözlerle  çiçeklere  baktı, baktı.  Çiçekler  sıcaktı... Donmuş  bir  sesle  bahçıvana  sustu : - Bu  çiçekler  kesilecek  mi? Bu  çiçekler  gidecek  mi? Bahçıvan  dizlerine  bahçeyi  çöktü... Yüzüne  çiçekleri  döndü... Bir  ışık  yanmayordu, yandı , söndü... Elleri  gözlerine  baktı, gözleri  ellerine  aktı... Gözleri  ellerini  gördü... Elleri  kördü... Sönen  ışık  yandı... Yanan  ışık  söndü… Dün  yağmur  yağacaktı, gün  doğdu, yarın  yağdı, bugün  dindi.  Ağlayacaktı... Kim  anlayacaktı...                                                     ÖZDEMİR ASAF	SONNET Nedir bir türlü sırrını anlamadık, Kimdir bizimle böyle şaka ediyor, Hangi cebini karıştırsan yalnızlık                                     TURGUT UYAR	SİS Özenle boyadım ipliğini sevginin, Gidip de bulamamanın incinmiş rengine. Sisi gümüş bir rüzgârla tepelerden eğirdim, Dokudum yalnızlığın bu serin kumaşını, Sesime ayrılıklardan bir gömlek diktim. Ölümü tastamam ezberledim de geldim, Dilimde bu buruk türkü tadıyla Bilmem ki buradan nereye giderim. Sonunda kendime bir top yangın edindim, Soluğumla besledim dudağımın ucunda. Ömrümün külüydü savrulan hep ardımda, Örterek yavaş yavaş bıraktığım izleri Yanmış bir günün sürüklenen kanatlarıyla. Koştum, durmadan koştum o küçük yangınımla, Adımın çaresiz kıyılarında kendi göğümü bulmaya.                                      METİN ALTIOK
ŞİİRDE YAPI
BİR UYUMSUZ RASTLAŞMA  Yangın                                                       Deprem        lardan                                                   lerden                geliyorum                                      geliyorum                       dedi                            dedi                           adam                kadın                                          ve                                dep               yan                         rem                            gın                   lere                                          lara          gitti                                                        gitti   yıkık                                                             yanık                                                      METİN ALTIOK		AKIŞ-CENK KOYUNCU A y a ğ ı m  b o ş l u ğ a   t a k ı l ı y o r .  d ü ş ü y o r u m:    a k a n  z a m a n  d e ğ i l . b e n i m ;  k e n d i m d e n      k e n d i n e  g e ç e n !  D o r u ğ u n d a y ı m   u l u           b i r   ş a h i n   g i b i ,   y a   d a    k ö s t e b e k              y e r i n  a l t ı n d a !  Y ü z ü m e  y a n s ı r               y e n i   b i r  y ü z ,   a y n a l a r a    h e r               b a k ı ş ı m d a. A n l a y a m a m  h e m                   a v  h e m   a v c ı  o l m a m ı. V e                        g ü n d e n  y a r ı n a  a k ı ş ı m                           ö t e k i n e   k a ç ı ş ı m d ı !                           G e c e l e r i  o y n a n a n                              o y u n d u r  y a ş a m !                               B  o ş u n a   a r a m a                                    d ö r t    d u v a r                                        i n s a n l a r                                           v a r k e n                                              a k ma                                                  y ı                                                  K İ                                                S E N İ                                             S E N D E N                                          S O R A R L A R                                      D A R M A D A Ğ I N                                     S A V R U L M U Ş K E N                                   K E N D I N  O L M A N I N                                 E S R İ K L İ Ğ İ N İ     U N U T                             VE    Y I R T I L   G Ü N D Ü Z E  !                          BÖ Y L R D İ R  Y A Ş A M  G E C E                     T A Ş K I N L I Ğ A  M E Z A R  Y A P A R                   G Ü N D Ü Z Ü M Ü ,  K U M S A A T İ  G İ B İ                  A K M A Y A  A L I Ş A C A Ğ I M  İ M G E L E R               D A Ğ I N I K ,  A N L A M L A R I  K A Y B O L M U Ş              Ç I R I L Ç I P L A K   B İ R    D Ü Ş L E M ,   G Ü N D Ü Z          B İ R   Ç O C U K:  K A N L A R   İ Ç İ  N D E   B İ L İ N C İ M !       AK T I M :  D Ü Ş / M Ü Ş Ü M  A S L I N D A  Ç I K I Y O R U M !
ŞİİRDE TEMA
DÜNYAYI VERELİM ÇOCUKLARA Dünyayı verelim çocuklara hiç değilse bir günlüğüne Allı pullu bir balon gibi verelim oynasınlar Oynasınlar türküler söyleyerek yıldızların arasında Dünyayı çocuklara verelim Kocaman bir elma gibi verelim sıcacık bir ekmek somunu gibi Hiç değilse bir günlüğüne doysunlar Bir günlük de olsa öğrensin dünya arkadaşlığı Çocuklar dünyayı alacak elimizden Ölümsüz ağaçlar dikecekler NAZIM HİKMET	ÇOCUKLUĞUM Çocukluğum, çocukluğum... Uzakta kalan bahçeler O sabahlar, o geceler, Gelmez günler çocukluğum.      Çocukluğum, çocukluğum... Gözümde tüten memleket. Artık bana sonsuz hasret, Sonsuz keder çocukluğum.     Çocukluğum, çocukluğum... Habersiz ölen kardeşim, Mezarı bilinmez esim, Her bir şeyim çocukluğum.      Çocukluğum, çocukluğum... Bir çekmecede unutulmuş, Senelerle rengi solmuş, Bir tek resim çocukluğum...                     ZİYA OSMAN SABA	KAYIP ÇOCUK Birden işitilmez olsun ayak seslerim; Gölgem bir başka sokağa sapıversin; Unutayım bir anda her şeyi, Nerde oturduğumu, Bir tuhaf adem olduğumu Can adında. Aklım arayadursun başka kapılarda kısmetimi, Ben, bilmediğim sokaklarda bir başıma; Gönlüm öylesine geniş, öyle ferah, İlk defa görmüş gibi dünyayı, Bir şaşkınlık içinde, yeniden doğmuş gibi; Hatırlamam artık değil mi, dostlar, Hatırlamam artık garipliğimi. CAN YÜCEL
ŞİİRDE GERÇEKLİK VE ANLAM
SIVAS YOLLARINDA Sıvas yollarında geceleri Katar katar kağnılar gider Tekerleri meşeden. Ağız dil vermeyen köylüler Odun mu, tuz mu, hasta mı götürürler? Ağır ağır kağnılar gider Sıvas yollarında geceleri. Ne, yıldızlar kaynaşır gökyüzünde, Ne, sevdayla dolar taşar gönüller, Bir rüzgâr eser ki bıçak gibi El ayak şişer. Sıvas yollarında geceleri Ağır ağır kağnılar gider. Kamyonlar gelir geçer, kamyonlar gider Toz duman içinde, Şavkı vurur yollara, Arabalar dağılır şoförler söver, Sıvas yollarında geceleri Katar katar kağnılar gider. CAHİT KÜLEBİ’	MUSTAFA KEMAL'İN KAĞNISI Yediyordu Elif kağnısını Kara geceden geceden Sanki Elif Elif uzuyordu, inceliyordu Uzak cephelerin acısıydı İnliyordu dağın ardı, yasla Her bir heceden heceden Mustafa Kemal'in kağnısı derdi, kağnısına Mermi taşırdı öteye, dağ taş aşardı Çabuk giderdi, çok götürürdü Elifçik Nam salmıştı asker içinde Bu kez yine herkesten evvel amıştı yükünü Doğrulmuştu yola, önceden önceden Öküzleriyle kardeş gibiydi Elif Yemezdi, içmezdi, yemeden içmeden onlar Kocabaş çok ihtiyardı, çok zayıftı Mahzundu bütün bütün Sarıkız, yanı sıra Gecenin ulu ağırlığına karşı Hafiftiler inceden inceden İriydi Elif, kuvvetliydi kağnı başında Elma elmaydı yanakları, üzüm üzümdü gözleri Kınalı ellerinde rüzgar geçerdi daim Toprak gülümserdi çarıklı ayaklarına Alını yeşilini kapmıştı, getirmişti Niceden niceden. Durdu birdenbire Kocabaş, ova bayır durdu Nazar mı değdi göklerden ne? Dah etti, yok, dahha dedi, gitmez Ta gerilerden başka kağnılar yetişti geçti gacır gucur Nasıl dururdu Mustafa Kemal'in kağnısı Kahroldu Elifçik düşünceden düşünceden. Aman Kocabaş, ayağını öpeyim Kocabaş Sür beni, öldür beni, koma yollarda beni Geçer götürür ana, çocuk mermisini askerciğin Koma yollarda beni, kulun köpeğin olayım Bak hele üzerimdem ses seda uzaklaşır Düşerim gerilere, iyceden iyceden. Kocabaş yığıldı çamura Büyüdü gözleri, büyüdü yürek kadar Örtüldü gözleri örtüldü hep Kalır mı Mustafa Kemal'in kağnısı bacım Kocabaş'ın yerine koştu kendini Elifçik Yürüdü düşman üstüne yüceden yüceden... FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA	EVLER İnsanlar yüzyıllar yılı evler yaptılar. İrili ufaklı, birbirinden farklı, Ahşap evler, kâgir evler yaptılar. Doğup ölenleri oldu, gelip gidenleri oldu, Evlerin içi devir devir değişti Evlerin dışı pencere, duvar. Vurulmuş vurgunların yücelttiği evlerde Kalbi kara insanlar oturdu. Gündelik korkuların çökerttiği evlerde O fıkara insanlar oturdu. Evlerin çoğu eskidi gitti tamir edilemedi Evlerin çoğu gereği gibi tasvir edilemedi. Kimi hayata doymuş göründü, Bazıları zamana uydular. Evlerin içi oda oda üzüntü, Evlerin dışı pencere, duvar. Evlerde saadetler sabunlar gibi köpürdü: Dışardan geldi bir tane, nar gibi, Arttı, eksilmedi. Evleri felaketler taunlar gibi süpürdü: Kaderden eski fırtınalar gibi, Ardı kesilmedi. Evlerin çoğunda dirlik düzen Kalan bir hatıra oldu geçmişte. Gönül almak, hatır saymak arama. Evlatlar aileye asi işte, Bir çığ ki kopmuş gider, üzüntüden. Evlerde nice nice cinayetler işlendi, Ruhu bile duymadı insanların. Dört duvar arasında aile sırları, Bunca çocuk, bunca erkek, bunca kadın Gözyaşlarıyla beslendi. Küçükler, büyük adam yerine evlerin kiminde: Çocukları işe koştu kalabalık aileler. Okul çağlarının kadersiz yavruları Ufacık avuçlardan akşamları akan ter, Tuz yerine geçti evlerin yemeğinde. İnsanların kaderi besbelli evlere bağlı: Zengin evler fakirlere çok yüksekten baktılar, Kendi seviyesinde evler kız verdi, kız aldı Bazıları özlediler daha yüksek hayatı, Çırpındılar daha üste çıkmaya Evler bırakmadılar Yeni yeni tüterken ocakların dumanı "Kadın en büyük kuvvet erkeğinin işinde" Erkekleri kaçtı, kadınları kaçtı Evler dilsiz şikâyet kaçmışların peşinde. Şu dünyada oturacak o kadar yer yapıldı; Kulübeler, evler, hanlar, apartmanlar Bölüşüldü oda oda, bölüşüldü kapı kapı Ama size hiçbir hisse ayrılmadı Duvar dipleri, yangın yerleri halkı, Külhanlarda, sarnıçlarda yatanlar!                                   BEHÇET NECATİGİL
ŞİİR VE GELENEK
TÜRKÜ İki turnam gelir aklı karalı Birin şahin urmuş birin yaralı O yavruya sorun aslı nereli         Katar katar olmuş gelir turnalar         Eğrim eğrim ne hoş gelir turnalar İnme turnam inme sen bu pınara Avcı tuzak kurmuş var yolun ara Cümlemizin işin mevlam onara Katar katar olmuş gelir turnalar         Eğrim eğrim ne hoş gelir turnalar İnme turnam inme yolda kış olur Bastığın yerler donar da taş olur Böyle kalmaz elbet sonu hoş olur Katar katar olmuş gelir turnalar         Eğrim eğrim ne hoş gelir turnalar İnme turnam inme haber sorayım Kanadın altına nâme sunayım Nazlı cânânımdan haber sorayım Katar katar olmuş gelir turnalar         Eğrim eğrim ne hoş gelir turnalar	KIZILIRMAK TÜRKÜSÜ Köprüye varınca köprü yıkıldı Üç yüz atlı birden suya döküldü Nice yiğitlerin beli büküldü Nettin Kızılırmak allı gelini Gelini gelini benim yarimi Tüfek getirinde şu kartalı vuralım Dalgıç getirin de allı gelini bulalım Biz gelinsiz köye nasıl varalım Nettin Kızılırmak allı gelini Gelini gelini benim yarimi Elinin kınası soldu mu ola Gözünün sürmesi soldu mu ola Evde kaynatası duydu mu ola Nettin Kızılırmak allı gelini Gelini gelini benim yarimi Kızılırmak parça parça olaydın Her bir parçan bir yerlerde kalaydın Sende benim gibi yarsız kalaydın Nettin Kızılırmak allı gelini Gelini gelini benim yarimi Altı kardeş idik bindirdik ata Hürü'yü yolladık üç köyden öte Kızıl ırmağa varınca oldu bir hata Nettin Kızılırmak allı gelini Gelini gelini benim yarimi Evde kaynanası evi bezedir Yolda kaynanası yolu gözedir Gelinsiz haneyi kim bezedir Nettin Kızılırmak allı gelini Gelini gelini benim yarimi Atlılarda kapaltını dolaşır Yengelerde kuzu gibi meleşir Kara haber güveyiye ulaşır Nettin Kızılırmak allı gelini Gelini gelini benim yarimi	TÜRKÜLER DOLUSU Kirazın derisinin altında kiraz / Narın içinde nar Benim yüreğimde boylu boyunca Memleketim var. Canıma ciğerime dek işlemiş /Canıma ciğerime Sapına kadar /Elma dalından uzağa düşmez Ne yana gitsem nafile Memleketin hali gözümden gitmez Bin bir yerinden bağlanmışım Bundan ötesine aklım ermez. Yerliyim yerli olmasına./ İlmik ilmik damar damar Yerliyim /Bir dilim Trabzon peyniri Bir avuç tiftik /Bir çimdik çavdar Bir tutam Şile bezi gibi /Dişimden tırnağıma kadar. Ressamım Yurdumun taşından toprağından sürüp gelir nakışlarım Taşıma toprağıma toz konduranın Alnını karışlarım Şairim şair olmasına Canım kurban şiirin gerçeğine, hasına İçersine insan kokusu sinmiş mısralara vurgunum Bıçak gibi kemiğe dayansın yeter Eğri büğrü, kör topal kabulüm. Şairim /Zifiri karanlıkta gelse şiirin hası Ayak seslerinden tanırım Ne zaman bir köy türküsü duysam Şairliğimden utanırım. Şairim /Şiirin gerçeğini köy türkülerimizde bulmuşum Türkülerle yunmuş yıkanmış dilim Onlarla ağlamış onlarla güImüşüm Hey hey yine de hey hey/Salınsın türküler bir uçtan uca Evelallah hepsinde varım /Onlar kadar sahici Onlar kadar gerçek. /İnsancasına, erkekçesine/Bana bir bardak su dercesine Bir türkü söylemeden gidersem yanarım. Ah bu türküler /Türkülerimiz Ana südü gibi candan /Ana südü gibi temiz Türkülerde tüter dağ dağ, yayla yayla Köyümüz, köylümüz, memleketimiz. Ah bu türküler köy türküleri /Dilimizin tuzu biberi Memleket ahvalini onlardan sor Kitaplarda değil türkülerde ara Yemen'i Öleni kalanı gidip gelmeyeni Ben türkülerden aldım haberi Ah bu türküler köy türküleri Mis gibi insan kokar mis gibi toprak Hilesiz hurdasız çırılçıplak Dişisi dişi erkeği erkek Kaşı kaş, gözü göz, yarası yara, Bıçağı bıçak. Ah bu türküler köy türküleri Karanlık kuyularda açılmış çiçekler gibi Kiminin reyhasından geçilmez Kimi zehir kimi zemberek gibi Ah bu türküler köy türküleri Olgun bir karpuz gibi yarılır içim Kan damlar ucundan mürekkep değil İşte söz, işte ses, işte biçim: Uzun kavak gıcım gıcım gıcılar. İliklerine kadar işlemiş sızı Artık iflah olmaz kavak ağacı Bu türkünün yüreğinde sancı var. Ah bu türküler köy türküleri Ne düzeni belli ne yazanı Altlarında imza yok ama İçlerinde yürek var Cennet misali sevişen Cehennemler gibi döğüşen Bir çocuk gibi gülüp Mağaralar gibi inleyen Nasıl unutur nasıl Ömründe bir defa Kâzım'ın türküsünü dinleyen             BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU